Voorstel kabinet: 'Selectie aan de poort bij gesubsidieerde rechtsbijstand'

Den Haag ,

Alle aanvragen voor de gesubsidieerde rechtsbijstand worden voortaan eerst beoordeeld door een medewerker van het Juridisch Loket. Door deze selectie aan de poort wil het kabinet het beroep op de rechtsbijstand beperken. Dat blijkt uit een brief die staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Filteren

De gesubsidieerde juridische hulp, door advocaten en of mediators, is binnen tien jaar met de helft toegenomen: van 330 miljoen in 2002 naar 495 miljoen euro in 2012. Het kabinet wil deze kosten indammen en heeft nu gekozen voor het filteren van de aanvragen aan het begin van het traject. Het Juridisch Loket bekijkt in de toekomst bij elke aanvraag voor gesubsidieerde rechtsbijstand of deze noodzakelijk is. Pas als de rechtzoekende dit kan aantonen, wordt de aanvraag vergoed.

Alternatieve oplossingen

Het Juridisch Loket bepaalt voortaan op basis van vier criteria of een rechtzoekende zijn rechtsbijstand vergoed krijgt: het inkomen, de aard en de ernst van het juridisch probleem, de beschikbaarheid van alternatieven zoals een geschillencommissie, en de mogelijkheid het probleem zelf op te lossen via bijvoorbeeld mediation. Het kabinet wil via deze drempels onnodig procederen voorkomen en alternatieve oplossingen stimuleren. Tegelijk stelt het kabinet dat mensen op deze manier vooraf van het Juridisch Loket een uitgebreider advies krijgen, zoals een goede inschatting van de kansen en de kosten van een eventuele rechtszaak.

Hervorming

In een advies begin dit jaar waarschuwde de Raad voor de rechtspraak voor de negatieve gevolgen die forse bezuinigingen op de rechtsbijstand kunnen hebben voor het grondrecht van toegang tot de rechter. Toen ging het om het kabinetsvoorstel om onder meer de eigen bijdrage van rechtzoekenden substantieel te verhogen. Die verhoging is in de huidige kabinetsplannen beperkt. De Raad voor de rechtspraak pleitte in haar advies voor een meer fundamentele hervorming van het stelsel voor rechtsbijstand. Een van de mogelijke serieuze hervormingen die de Raad noemde, is de selectie aan de poort door het Juridisch Loket.   

Online advies

Twee soorten geschillen worden grotendeels uitgesloten van gesubsidieerde rechtsbijstand: huurgeschillen en consumentgeschillen. Enerzijds zijn dit soort kwesties volgens het kabinet goed verzekerbaar, anderzijds is online advies hierbij gemakkelijk en goedkoop beschikbaar. Alleen bijzondere omstandigheden rechtvaardigen een rechtshulpvergoeding in dit type zaken, aldus het kabinetsvoorstel. Deze uitzondering zal niet vaak gelden: bij ongeveer 1 op de 10 consumentenzaken en 1 op de 5 huurrechtzaken. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om slachtoffers van huisjesmelkers.

Daling uurtarief

In totaal verwacht het kabinet dat als gevolg van het pakket maatregelen jaarlijks 17 procent minder aanvragen voor gesubsidieerde rechtsbijstand gehonoreerd worden. Een andere besparing is de daling in de vergoeding die advocaten ontvangen voor het verlenen van rechtsbijstand in bewerkelijke zaken: dat uurtarief gaat omlaag van 104 naar 70 euro. Tegelijkertijd dalen de administratieve kosten voor advocaten: nu verzorgen zijzelf nog een deel van de aanvragen, in de plannen van de staatssecretaris gebeurt dat voortaan volledig door het Juridisch Loket.

Zie ook: Raad: rechtsbijstand op peil houden

Gerelateerde berichten:

• Wetsvoorstel voor meer duurzaam stelsel van rechtsbijstand in consultatie (16/02/17 14:00)
• Commissie onderzoekt puntentoekenning in stelsel rechtsbijstand (02/09/16 14:51)
• Commissie onderzoekt kostenstijging rechtsbijstand (30/01/15 17:00)
• Teeven maakt rechtsbijstand effectiever (04/11/14 12:56)
• 10 miljoen euro voor innovatie rechtsbijstand (12/07/19 15:30)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.