Mag je werkgever je ontslaan als je stiekem functioneringsgesprekken opneemt?

Een lezer vroeg me:
Bij ons bedrijf is algemeen bekend dat mijn manager nogal koppig is en beloftes doet die hij daarna keihard ontkent als dat beter uitkomt. Ik heb mijn laatste functioneringsgesprek dan ook stiekem opgenomen. Daarin zegt hij dat ik promotie ga krijgen per 1 juli. Uiteraard ontkent hij dat nu een week later, en omdat ik niets op papier had, heb ik in een nieuw gesprek met hem en de algemeen directeur de opname laten luisteren. Daarop werden ze laaiend en dreigen ze nu met ontslag wegens “verstoorde arbeidsverhouding” omdat ik niets had gezegd over opnemen. Kan dat zomaar, opnemen is toch mijn recht?
Het is inderdaad zo in Nederland dat je niet strafbaar bent als je een gesprek opneemt waar je deelnemer aan bent. Ook van de AVG mag het, mits je de opname maar alleen voor jezelf gebruikt en niet publiceert. (Aan je advocaat geven bij een rechtszaak mag wel, zodat die kan beoordelen waar en hoe het in te zetten in een procedure.)

Dat iets niet verboden is, betekent nog niet dat het verstandig is. Het standaardadvies bij stiekeme opnames is dat je er een transcriptie van maakt, bij voorkeur in een vorm die lijkt op gespreksnotities en dan achteraf een mail stuurt met die tekst en als uitleg dat je even wil bevestigen wat er is besproken. Als men daar dan inhoudelijk op reageert, dan heb je de opname niet meer nodig.

In de arbeidsrelatie kan het onverstandig zijn omdat het de boel op scherp kan zetten, en dat is een opstapje naar de ontslaggrond “verstoorde arbeidsverhouding”. Daarover diende in 2018 een rechtszaak waarbij stiekeme opnames gebruikt werden als bewijsstuk (kunnen we ophouden met dit “bewijslast” te noemen, bewijslast is wie er bewijst.) De rechter zei daarover:
In strafrechtelijke zin heeft [verweerder] dus niks verkeerd gedaan. Dit betekent echter nog niet dat het gedrag van [verweerder] in de verhouding tussen werkgever en werknemer niet kan leiden tot een verstoring van die relatie. … Naar het oordeel van de kantonrechter heeft [verweerder] het opnemen van de gesprekken ingezet als dreigmiddel jegens zijn werkgever. Hij heeft hiermee [werkgever] laten weten dat hij haar al langere tijd niet vertrouwt en dat hij verwachtte op enig moment in een rechtszaak met haar te zullen belanden.
De verstoring zat hem hier dus in het verzamelen van materiaal om de boel op te blazen, en de dreigende manier waarop dit werd ingezet. Dat is natuurlijk een vrij specifieke situatie, en dus niet te vergelijken met één gesprek opnemen om specifiek een gedane belofte af te dwingen. Maar ook bij één gesprek zie ik wel hoe dit bij een werkgever (zeker van de geschetste aard) verkeerd kan vallen.

Het is echter zo dat als de relatie verstoord is, de werknemer weggestuurd kan worden. Wiens schuld de verstoring is, doet er niet toe. De juridische omschrijving is immers “dat van de werkgever in redelijkheid niet verlangd kan worden om de arbeidsovereenkomst in stand te laten.” Dus ook als de werkgever het zelf op de splits drijft, kun je uitkomen bij een ontslag. Ik citeer het UWV:
De `schuldvraag’ (verwijtbaarheid) is in principe niet van belang bij een verstoorde arbeidsverhouding. Ook `zonder schuld’ kan er sprake zijn van verstoring. Als er wel sprake is van schuld of verwijtbaarheid bij een verstoorde arbeidsverhouding dan hoeft dat geen belemmering te zijn om de arbeidsovereenkomst te ontbinden De rechter kan ontbinden, ook als de werkgever een verwijt kan worden gemaakt over het ontstaan of voortbestaan van de verstoorde verhouding. De rechter kan wel een billijke vergoeding toekennen aan de werknemer wanneer er sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten door de werkgever
Een werkgever moet wel zijn best doen om een verstoorde relatie weer recht te trekken. Een eenmalig incident is dus niet genoeg, en dat is wel een belangrijk verschil bij de casus van die meneer uit 2018 met zijn dreigbewijslast.

Die laatste zin is wel relevant: als het inderdaad zwaar de werkgever te verwijten valt (en dat lijkt me bij deze vraagsteller aan de orde) dan zal er dus een flinke stapel geld bij moeten om de vraagsteller eruit te krijgen. Het lastige (haha lastig bewijs, bewijslast, hij zei het) is natuurlijk: bewijs maar wat hier achter zit, deze werksfeer is moeilijk in woorden te krijgen, laat staan met concrete bewijsstukken te komen om het hard te maken.

Arnoud

Het bericht Mag je werkgever je ontslaan als je stiekem functioneringsgesprekken opneemt? verscheen eerst op Ius Mentis.

Gerelateerde berichten:

• Mag mijn werkgever een gesprek opnemen omdat dat voor eigen gebruik is? (28/05/20 08:19)
• Terugblik: Mag een stiekem gemaakte geluidsopname gebruikt worden als bewijs? (13/08/18 08:14)
• Mag een stiekem gemaakte geluidsopname gebruikt worden als bewijs? (12/09/11 08:13)
• Uber laat passagiers audio opnemen als ze zich niet op hun gemak voelen, mag dat? (03/10/19 08:19)
• Mag een gemeente me verbieden gesprekken op te nemen? (14/04/16 08:14)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.