FIOD arresteert 29-jarige ontwikkelaar wiens software verdacht wordt van witwassen met cryptovaluta

stevepb / Pixabay

De fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst FIOD heeft op woensdag in Amsterdam een 29-jarige man aangehouden die verdacht wordt van betrokkenheid bij het verhullen van criminele geldstromen door Tornado Cash, een cryptovalutamixingservice. Dat meldde Tweakers onlangs. Het gaf veel ophef: Tornado Cash is niet een dienst van deze man, zelfs niet een stuk software dat hij runt, maar een distributed autonomous organization oftewel een autonoom draaiende dienst waar hij zich niet actief mee bemoeit. Ben je daar wel (strafrechtelijk) aansprakelijk voor?

Tornado Cash is een zogeheten cryptomixer, een dienst waar je meerdere cryptomunten in stopt om dan andere cryptovaluta en/of eenheden terug te krijgen. Daarmee wordt het een stuk moeilijker om iemands cryptobezit terug te traceren tot de historische transacties, zeg maar zoals wanneer je ongezien al je contant geld om zou ruilen voor andere biljetten met andere serienummers. Traceer dat maar eens tot die koffer met gijzelsom van vorig jaar.

Oké, dat was een onaardig voorbeeld want zo schilder ik natuurlijk cryptomixers meteen negatief af als instrument voor criminele activiteiten: witwassen van crimineel geld, verhullen van sporen naar een misdrijf en ga zo maar door. Maar als ik heel eerlijk ben, ik heb grote moeite een legitieme toepassing hiervoor te bedenken. Want ja ik vind dan “het is een neutrale tool waarmee je je privacy beschermt” toch een tikje te generiek als verweer. Of nou ja: naïef. Zeker als ik dan lees dat “minimaal één miljard dollar” (FIOD) van de zeven miljard doorvloeiend cryptogeld vrij zeker crimineel is (14%, andere bronnen komen bij 25%). Dan verwacht je iets meer in de reactie dan obligate opmerkingen over grondrechten.

Bijzonder aan Tornado Cash is dat het niet een dienst is die deze man zelf runt. Het is opgezet als een DAO, zeg maar een softwareapplicatie die op de Ethereum blockchain draait. De ontwikkelaar heeft geen beslissende invloed op wat de software doet, hij kan deze bijvoorbeeld niet aanpassen, ook niet om bugs te fixen. Dat noemen we een “smart contract”, software die zelf beslist wat er gebeurt. In dit geval dan dat alles kan en mag, waaronder witwassen van gestolen geld door Noord-Koreaanse hackergroepen (Lazarus) en de buit van online oplichtingen. Hier botsen dan code as law en statute as law want begin augustus werd Tornado Cash op een sanctielijst gezet vanwege precies zulk witwassen.

De vraag is dan vooral hoe je zoiets kunt handhaven, want een autonoom stuk software juridisch aanpakken, dat gaat niet. Haha, denken techneuten dan, de wet verslagen met een slimme technische truc. Eh nee, denken juristen dan, dan pakken we gewoon de man achter het gordijn en dan houdt het vanzelf op. Vandaar de arrestatie. Ik geef toe: het is een interessante vraag waar jij staat als je iets maakt dat je vervolgens buiten jouw macht vrij laat opereren. Dat gebrek aan controle is een argument waarom jou de gevolgen niet te verwijten zijn.

Ik moest vanwege de vakantie denken aan de Strandbeesten van kunstenaar Theo Jansen: autonome, door de wind voorgedreven constructies die beoogd zijn om autonoom te leven op het strand. Stel zo’n Strandbeest loopt over een slapende zonne-aanbidder heen, met verwondingen tot gevolg. Zouden we dan zeggen dat het Beest aansprakelijk is, of zou de politie toch bij Jansen uitkomen als schuldige aan mishandeling?

Oh, en alvast vooraankondiging: dit soort issues leren begrijpen inclusief wat code as law nu echt betekent? Dan voorintekenen voor ons nieuwe boek!

Arnoud

Het bericht FIOD arresteert 29-jarige ontwikkelaar wiens software verdacht wordt van witwassen met cryptovaluta verscheen eerst op Ius Mentis.

Gerelateerde berichten:

• De favoriete hobby van tornado’s: heuvels beklimmen (27/08/13 16:17)
• Duizenden tornado’s houden zonneatmosfeer warm (28/06/12 15:39)
• Doden door tornado`s in Oklahoma (11/05/10 07:47)
• Opmerkelijke tornado outbreak in de VS (18/11/13 13:19)
• Directeur bodemadviesbureau aangehouden (09/11/09 17:04)

Reacties: