Grootste internetproviders blokkeren sites RT en Sputnik, moet dat eigenlijk wel?

Internetproviders VodafoneZiggo, T-Mobile en KPN blokkeren vanaf vandaag de websites van RT (voorheen Russia Today) en Sputnik News. Dat meldde de NOS dinsdag. De blokkade is een uitvloeisel van de maatregel waarover ik vorige week blogde, want daarin werden ook internetproviders aangemerkt als “exploitanten” die deze twee media moeten blokkeren. Provider Freedom gaat al in bezwaar. Niet heel raar, want naast dat dit érg vergaand is, kun je ook gerust juridische vraagtekens stellen bij de interpretatie.

De kern van het verbod is een brede volzin:
Het is exploitanten verboden inhoud die door de in bijlage XV vermelde rechtspersonen, entiteiten of lichamen wordt verstrekt, uit te zenden of de uitzending van die inhoud mogelijk te maken, te faciliteren of anderszins daartoe bij te dragen, onder andere door transmissie of distributie, ongeacht het middel, bijvoorbeeld via kabel, satelliet, IP-TV, internetproviders, internetplatforms of applicaties voor het delen van video’s, ongeacht of deze nieuw of voorgeïnstalleerd zijn.
Ik heb twee woorden vet gemaakt die essentieel zijn voor de blokkade door VodafoneZiggo en consorten. Allereerst dat verbod. Logisch voelt dat een internetprovider door de ACM wordt gecontroleerd, maar dat staat dus anders in de Telecommunicatiewet (artikel 15.3a):
Ingeval bij of krachtens deze wet regels worden gesteld ter uitvoering van het Internationaal Telecommunicatieverdrag dan wel ter uitvoering van verordeningen, richtlijnen of besluiten als bedoeld in artikel 288 van het Verdrag inzake de werking van de Europese Unie op het gebied van openbare elektronische communicatienetwerken en -diensten, kan overtreding van die regels ook als strafbaar feit worden aangemerkt dan wel worden bestraft met een bestuurlijke sanctie indien deze regels in de Engelse taal zijn gesteld en bekend gemaakt.
We hebben het hier immers over een verordening die uit de EU komt (dat artikel 288 VWEU) en het betreft dienstverleners op zulke netwerken. Dus mag het als strafbaar feit aangemerkt worden, en logisch dat het OM daar dan op handhaaft.

En waarom is het een strafbaar feit? Daarvoor moeten we terug naar de Verordening uit 2014, ingevoerd bij de eerste inval van Rusland. Daar hoort een Nederlands Besluit bij verbiedt in Nederland wat de Europese Verordening allemaal opdraagt te verbieden, en dan gaan we weer een stapje omhoog naar de Sanctiewet 1977 (die Nederland toestaat zo’n besluit in te voeren) en van daaruit opzij naar de Wet op de economische delicten, die in artikel 1 de Sanctiewet noemt en in artikel 2 zegt dat het overtreden daarvan een misdrijf oplevert. Waartegen het OM dus in actie kan komen.

Dan het begrip `uitzenden’. Dat is natuurlijk een klassieke media-term, een kabelprovider mag dus RT niet meer in haar pakketten aanbieden. Maar we hebben het hier over internettoegangsproviders, die verlenen toegang tot internet en verzorgen geen uitzendingen. Men blokkeert nu een website, in plaats van een uitzending. Valt dat wel onder het bereik van het sanctieverbod?

Dit is nog een heel gepuzzel, waar ik eerlijk gezegd nog niet helemaal uit kom. De kern is dat een `uitzending’ gedefinieerd wordt gericht op de klassieke manier: een transmissie naar het publiek die het dan kan bekijken. On-demand valt er niet onder, en alleen al daarom zouden internetdiensten (zoals een website met een videoplayer) er niet bij moeten horen. Dit staat ook nog eens in de e-commerce richtlijn, overweging 18:
Televisieomroepactiviteiten in de zin van Richtlijn 89/552/EEG en radio-omroepactiviteiten zijn geen diensten van de informatiemaatschappij omdat zij niet op individueel verzoek verricht worden. Diensten daarentegen die van punt tot punt worden doorgegeven, zoals video op verzoek of het verlenen van commerciële communicatie via elektronische post, zijn wel diensten van de informatiemaatschappij.
Tegelijk blijf je dan zitten met de vraag: wat doen die internetproviders dan in de lijst, als zij niets langskrijgen dat een “uitzending” is en dus niets te blokkeren hebben?

Een mogelijke oplossing is dat je zegt, het gaat er niet om dat internetproviders `uitzenden’, maar dat ze “bijdragen” aan uitzendingen doordat ze terugkijken via de website mogelijk maken, of omdat je een livestream kunt bekijken die gelijk is aan de klassieke uitzending. Toegang tot een livestream van een televisie-uitzending geven kun je immers op één lijn stellen met het doorgeven van de uitzending zelf.

Helemaal bevredigend is het niet. Het helpt niet dat de betrokken overheidspartijen – ACM en OM met name – geen toelichting geven. De ACM komt niet verder dan “dit is niet in strijd met netneutraliteit” en dat is inderdaad zo, want iets blokkeren op basis van een wettelijk verbod is gewoon een vaste uitzondering op netneutraliteit. Maar het helpt niet bij de vraag wat en waarom men moet blokkeren.

Arnoud

Het bericht Grootste internetproviders blokkeren sites RT en Sputnik, moet dat eigenlijk wel? verscheen eerst op Ius Mentis.

Gerelateerde berichten:

• EU-sancties tegen Russische staatsmedia RT en Sputnik van kracht (04/03/22 08:18)
• Blunder PvdA bij stemming over internetproviders (21/06/11 16:52)
• Providers stoppen uitrol Nederlands internetfilter (07/03/11 12:38)
• Europese internetproviders blokkeren en vertragen internetverkeer (13/03/12 09:07)
• Geen openheid over Nederlandse blokkade verboden websites (22/09/10 09:31)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.