De vraag blijft: waarom moet deze wet er komen?

Donderdag spraken we in de Tweede Kamer over de Tijdeijke wet informatieverstrekking RIVM ivm COVID-19. Deze wetswijziging verplicht telecomproviders om locatiegegevens te verstrekken. Die gegevens moeten het RIVM helpen het coronavirus te bestrijden. Vandaag zijn verschillende experts uitgenodigd om hun visie te delen over de beoogde wetswijziging. Ook wij waren van de partij en we hebben uitgelegd waarom we nog steeds niet overtuigd zijn.

Aanpassingen niet overtuigendNa veel kritiek is het wetsvoorstel op verschillende punten aangepast. Er zijn extra waarborgen genomen om te voorkomen dat de gegevens herleidbaar zijn tot personen of dat de gegevens gebruikt kunnen worden door andere partijen, zoals opsporings- en geheime diensten. Dat is positief, maar niet genoeg om privacybezwaren weg te nemen. Het recht op privacy is meer dan alleen de bescherming van persoonsgegevens. Op basis van verzamelde gegevens, kan er beleid ontwikkeld worden dat gericht is op bepaalde groepen. Zo leverde de indruk dat er veel corona-patiënten op de intensive care liggen met een niet-westerse achtergrond een racistische tweet op over dat deze mensen lak zouden hebben aan corona maatregelen. En zo werden we geconfronteerd met simplistische conclusies uit de onderbuik gebaseerd op indrukken die niet eens gefactcheckt zijn. Nog problematischer is het als dit gedaan wordt door Tweede Kamerleden die gaan over de wetgeving in ons land, waar beleid uit voortvloeit.

Gaten in het verhaalWe zijn voor de ontwikkeling van beleid op basis van juiste informatie die aansluit bij het doel. Maar gaat de begeerde data echt helpen om het virus onder controle te krijgen? Wij vragen het ons af. Helaas wordt nog steeds niet voldoende toegelicht waarom deze gegevens nu van onschatbare waarde zijn. En hoe de gegevens precies gebruikt gaan worden in het vormen van beleid. Welke vragen moet de vergaarde data eigenlijk precies beantwoorden? En op welk niveau worden de analyses van de data gemaakt, en het beleid gevormd? Ook wordt te weinig ingegaan op alternatieven. Dat zijn nogal grote gaten in het verhaal die volgens ons eerst gevuld moeten worden voordat zo’n ingrijpend middel wordt ingezet. Er wordt dan wel benadrukt dat het niet gaat om het volgen van personen, maar telefoons verplaatsen zich niet vanzelf. Een maatregel die het verplaatsingsgedrag van een groot deel van de bevolking monitort, is nog steeds massasurveillance. Ook telecomprovider T-Mobile staat niet te springen om de data aan te leveren terwijl het verhaal nog niet rond is. Zij zien het waarborgen van het recht op privacy van haar klanten als de kern van de vertrouwensrelatie met hun klanten en willen niet meewerken voordat de Autoriteit Persoonsgegevens groen licht geeft.

Er wordt dan wel benadrukt dat het niet gaat om het volgen van personen, maar telefoons verplaatsen zich niet vanzelf.

Cherry pickingEerder stelde de Tweede Kamer kritische vragen over het wetsvoorstel. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat is er niet in geslaagd met heldere antwoorden te komen en de noodzaak van deze ingrijpende wetswijziging aan te tonen. Ook de Autoriteit Persoonsgegevens was niet overtuigd en kwam met een reeks adviezen. Naar aanleiding daarvan heeft het ministerie meer waarborgen genomen om herleidbaarheid te voorkomen, maar worden andere punten volkomen genegeerd. Deze maatregel is te zwaar voor cherry picking. We roepen de Tweede Kamer op om niet in te stemmen met de wetswijziging voordat het ministerie haar verhaal op orde heeft.

Gerelateerde berichten:

• Slordige diensten sluizen teveel informatie weg (21/10/19 10:31)
• Minister Grapperhaus: “Passagiersgegevens belangrijk voor bestrijding terrorisme en ernstige misdaad.” (31/01/19 08:00)
• Haastige spoed is zelden goed (29/05/20 16:30)
• Nieuwe eenheid checkt gegevens vliegtuigpassagiers (18/06/19 12:00)
• ID-kaart alleen voor EU (12/07/11 09:50)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.