Van een meerjarenplan tot werkelijkheid

We vieren dit jaar onze twintigste verjaardag, hoera! Dat doen we samen met jou, want jij geeft de digitale burgerrechten een stem. Speciaal voor deze gelegenheid interviewden we mensen die stil staan bij de rijke historie van Bits of Freedom. Mensen die de organisatie kleur geven en een gezicht. Een daarvan is Ot van Daalen.

In 2009 legt Ot van Daalen een gedetailleerd en doordacht meerjarenplan op tafel bij Internet4all, een stichting voortgekomen uit de verkoop van XS4ALL. Zijn vraag? Financier de doorstart van een digitale burgerrechtenbeweging in Nederland.

Een paar stappen terug. Wanneer Ot een half jaar in de Verenigde Staten studeert, komt hij in aanraking met een activistische professor die hem introduceert aan EFF, de Electronic Frontier Foundation. Daar doet hij vrijwilligerswerk en teruggekomen in Nederland gaat hij als vrijwilliger bij een soortgelijke organisatie aan de slag: Bits of Freedom.

\`Na mijn studie vroeg ik mij af wat ik wilde doen. Ik was wel bezig met digitale burgerrechten, maar ik was nog onervaren. Ik concludeerde dat ik het beste ervaring op kon doen in de corporate wereld om daarna die ervaring te gebruiken voor belangrijke zaken.\`

MeerjarenplanIk had toen wel het plan om ooit bij Bits of Freedom te gaan werken, maar ik startte in 2004 bij een groot advocatenkantoor. Rond dezelfde tijd hoorde ik dat Bits of Freedom ging stoppen. Na meer dan vijf jaar in de advocatuur werd het tijd voor een overstap. In 2008 belde ik Sjoera Nas met de vraag of ze mij kon voorstellen bij iemand van XS4ALL, misschien was dat een leuke plek om te werken .

Zij vertelde dat Internet4All overwoog om Bits of Freedom opnieuw op te starten. Een gesprek met Doke Pelleboer volgde, de toenmalige voorzitter van Internet4All. Hij vroeg me om een voorstel voor een meerjarenplan te schrijven. Het was het paasweekend, op het advocatenkantoor was het rustig. Dat weekeinde heb ik aan een stuk door gewerkt aan mijn plan en de eerste versie op papier gezet.”

Wat moet Bits of Freedom gaan doen? Het oprichten is één ding, maar daarna zullen er keuzes moeten volgen.

LobbyenMet een stabiele financiering van zeshonderdduizend euro voor drie jaar ontstond er ruimte voor een strategie. “De vraag was, hoe gaan we dat geld op een duurzame manier gebruiken? Waar gaan we ons wel en niet mee bezig houden? Zo heb ik bepaalde onderwerpen uitgelicht en bijvoorbeeld besloten dat er geen rechtszaken werden gevoerd, maar dat de aandacht het best naar lobbyen kon gaan.”

Het is dan een ander tijdsbeeld dan de beginjaren tot 2006. “Mensen zagen steeds meer het belang van digitale burgerrechten. De expertise van Bits of Freedom raakte breder verspreid. We waren steeds minder nodig om vragen over het internet uit te leggen en duiding te geven, en konden ons meer richten op beleidsbeïnvloeding. Ons netwerk groeide ook snel, sneller dan ik verwacht had.”

ActivismeEr zijn wel een aantal memorabele momenten die Ot helder voor de geest weet te halen. “Allereerst was het echt een hele leuke tijd. Ik had het gevoel dat we met Bits of Freedom op het juiste moment en op de juiste plek waren bij belangrijke discussies. Ik ben nog steeds onder de indruk van de collega\'s met wie ik samen werkte. Ik heb bijzondere herinneringen aan het team van het eerste uur, waaronder Axel Arnbak, Daphne van der Kroft en Rejo Zenger.\` Hij lacht wanneer ik opmerk dat velen het de \'gouden tijd\' noemden van Bits of Freedom.

Daarnaast waren er een aantal dingen die de organisatie op de kaart zette.  \`In de eerste week na de doorstart was er al Buma/Stemra, die wilde geld gaan vragen voor het embedden van Youtube filmpjes.

Toen hebben we samen met geïnteresseerden die online mee konden schrijven, een brief opgesteld aan Buma/Stemra. Via Twitter werd bekend dat zij een bijeenkomst organiseerde waar veel pers aanwezig was. Een mooi moment om dan de brief af te geven en aandacht te generen.

Dat explodeerde in de media en plotseling werden we zo zelf nieuws. We mochten namelijk niet naar binnen bij die bijeenkomst. Het heeft ons op de kaart gezet.

Voor mij was het een bepalend en leerzaam moment. Het gaf aan hoe je in die tijd activisme kon bedrijven.

https://www.bitsoffreedom.nl/wp-content/uploads/2020/02/Geen-Stijl-NPO-3-persbijeenkomst-BumaStemra-12-nov-2009.mp4
GeenStijl maakte een uitzending van de Buma/Stemra bijeenkomst:

op 3.40 minuten is een kort interview met Axel Arnbak van Bits of Freedom.

Mobiliseren Het verhaal over gebruik van deep package inspection is een beetje vergelijkbaar. Toen bekend werd dat KPN extra wilde gaan rekenen voor WhatsApp-gebruik was iedereen verontwaardigd. Wat gaan wij doen? Merel Koning een van de medewerkers, kreeg het idee om mensen aangifte te laten doen tegen KPN. Zo mobiliseerden we mensen en wisten we de woede te kanaliseren. Die actie had impact. En uiteindelijk leidde het natuurlijk tot de netneutraliteit wetgeving. Een prachtige combinatie van mediastorm en lobby.”

Het is moeilijk om het grote plaatje nog te zien en ik maak me zorgen of we het kunnen bijbenen.

Toekomst “Het internet stond vroeger voor iets positiefs: toegang tot kennis voor iedereen en de mogelijkheid om te communiceren met de hele wereld. Wat ik ook zei bij de lanceringsspeech van Bits of Freedom: digitalisering bevat in de kern een belofte. Wanneer ik terug kijk, dan was het onze insteek om die belofte te beschermen en waar te maken.

Als ik nu naar de toekomst kijk dan maak ik mij zorgen. Het werkveld is verschoven van thema’s als netneutraliteit, naar de Big Tech monopolies. Hebben organisaties als Bits of Freedom slagkracht tegen een Google? Hoe geven we die online omgeving vorm? Als we de strijd verliezen, dan dreigen we een hoop meer kwijt te raken dan enkel \'digitale\' burgerrechten, het is veel fundamenteler.”

 

Wij zijn jarig vier je dat mee?

Gerelateerde berichten:

• Bits of Freedom is terug (15/08/09 17:59)
• Een platform voor kennis en kansen (26/02/20 16:04)
• Van Cryptoparty tot het Privacy Café (28/11/19 13:24)
• Karin Spaink over het begin van Bits of Freedom (22/01/20 15:45)
• Netneutraliteit: het belang van de lange adem (06/12/19 14:27)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.