Laatste zomerdag, laatste tropische dag op vrij grote schaal

Deze laatste dag van de weerkundige zomer is meteen de laatste dag van het jaar met op redelijk uitgebreide schaal tropische maximumtemperaturen. Lokaal kan het gaan onweren en (flink) regenen in het binnenland, op nadering van veel koelere lucht. Uiteraard kan het in september ook nog wel lokaal 30 graden worden, maar de kans dat dit op veel plaatsen dan nog gebeurt is niet waarschijnlijk.

Het is de laatste dag van de meteorologische zomer. We blikken nog heel even terug op de meteorologisch gezien interessante zomer. Opnieuw was het een zomer die warmer was dan het langjarig gemiddelde. In De Bilt wordt het zomergemiddelde van 2019 zeer waarschijnlijk 18,4 graden (= gedeelde vierde plaats in de ranglijst van warmste zomers vanaf 1901) tegen een norm van 17,0 graden. Het was een zomer die heel afwisselend weer bood: droogte, maar ook stortbuien, tornado's, enkele winderige dagen maar ook mooie en rustige perioden en uiteraard de hittepieken. Met verder ook de regionale verschillen voor wat het neerslagtekort betreft. Zie hiervoor de kaart van het KNMI (bijgewerkt tot en met 30 augustus). En het was dé zomer met enkele weerstations die voor het eerst met minstens 40 graden op de proppen kwamen, met een nieuw temperatuurrecord dat in Gilze-Rijen op 25 juli werd gemeten: 40,7 graden. Zie verder het uitgebreide verhaal van 'andere Jordi' over deze zomer.

Laatste tropische dag op grote schaal
De laatste dag van de meteorologische zomer sluit in stijl af met deze zaterdag volop zon en zomerse tot tropische middagtemperaturen, in het oosten en zuidoosten is meer dan 30 graden mogelijk, tot rond 32 graden aan toe in Limburg. Dit is, zeer waarschijnlijk, de laatste tropische dag van het jaar op redelijk grote schaal. Laat deze middag kan vooral in de oostelijke helft een paar (stevige) onweersbuien tot ontwikkeling komen. Dit gebeurt op nadering van een koufront met aan de voorzijde een zogeheten trog, buienlijn die op de warmste lucht botst en daardoor kan activeren. Lokaal zijn hagel en rukwinden mogelijk. Deze donderbuien trekken in de avond snel naar Duitsland weg. Vervolgens passeert het koufront met zijn wolkenvelden en (geen zware) regenbuien, meer een beetje lichte regen. De activiteit zit hem echt op de trog. De temperatuur daalt in de nacht naar zondag niet lager dan tot 14 of 15 graden. Door de wolkenvelden koelt het niet sterk af wat in de afgelopen 2 nachten door het heldere en kalme weer wel lukte. En het koufront doet zijn naam zeker eer aan, want er arriveert koele oceaanlucht achter de storing. Dit zullen we zondag merken.

R in de maand, ander weer?
De eerste septemberdag wordt het namelijk 18 of 19 graden aan zee tot 22 graden in het zuidoosten. Een groot verschil met vandaag, maar gangbare waarden voor begin september en uit de wind en in de zon zal dat warm aanvoelen. In de ochtend schuiven de wolken en regenbuien naar Duitsland en komen er van boven zee brede opklaringen, de zon komt er dus weer bij. De wind is westelijk en meestal matig. Maandag en dinsdag zijn er ook zonnige perioden en blijft het vrijwel overal droog. Dinsdag trekt de wind, uit het zuidwesten, iets meer aan. Wordt het maandag 18 tot 21 graden, op dinsdag iets warmer. Woensdag echter koelt het weer een paar graden af. Het kan zijn dat het bewolkt en regenachtig wordt door een oceaanfront. Maar de timing ervan staat nu nog niet 100% vast.

Nazomermaand september, en met ex-orkanen
September staat er om bekend dat het soms of vaak nazomers uitpakt en het is niet ondenkbaar dat we op lange termijn warm, rustig en zonnig nazomers weer hebben. Het Amerikaanse weermodel ziet dit nu al wel (enigszins) zitten. Zijn Europese evenknie, ECMWF, is nog enige tijd wisselvallig met en door de westelijke tot noordwestelijke circulatie; luchtaanvoer van boven de (noordelijke) Atlantische Oceaan en we zijn gevoelig voor regenfronten. En september is ook de maand waarin orkanen bij de V.S. in afgezwakte vorm naar Europa kunnen komen. De exacte koers en ontwikkeling van een voormalige tropische wervelstorm (restanten ervan kunnen uitgroeien tot Europese stormdepressie of kunnen worden opgenomen in een lagedrukgebied...) bepalen of het nazomers wordt of juist winderig en nat.

Warme wateren
Hoe dan ook, zeker de eerste helft van september heeft de zon nog voldoende kracht en zijn de dagen nog niet erg kort, zodat de maximumtemperaturen nog makkelijk de 20 graden kunnen halen en soms overschrijden. Dit is vooral bij rustig en droog weer met enige zonneschijn het geval. Ook de wateren zijn nog warm, we zien momenteel rivieren en kanalen met meer dan 20 graden en lokaal zelfs rond de 25 graden (zoals het Twentekanaal bij Hengelo), zodat je van goede huize moet komen om de temperaturen ver onder de norm te krijgen. Water warmt in de eerste helft van de zomer traag op maar koelt aan het einde van de zomer net zo traag af. Regen, geen zonneschijn en stevige noordwestelijke of noordelijke stroming - met aanvoer van Noordpoollucht - kunnen de temperaturen wel degelijk flink laten wegzakken. Het ECMWF, althans de hoofdberekening, de 'oper', laat dit soms zien en vooral voor zaterdag 7 september. En: als het dan tussen de buien door in de nachten opklaart en de wind zwakt af, kan het zomaar sterk afkoelen tot pakweg 5 graden landinwaarts. Dat zijn toch wel herfstperikelen. Afwachten maar weer.

Gerelateerde berichten:

• Blijft het stabiel zomerweer? (25/08/17 13:15)
• Zomerweer keert terug! (19/08/19 07:13)
• Zomerweer keert terug! (19/08/19 07:13)
• Koudste dag zomer, volgende week warmer (19/08/14 08:48)
• Eerste tropische dag van 2019! (02/06/19 18:34)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.