'Met een brok in de keel. Zo mooi!'

Het is zomer en dus is het tijd voor een heuse zomerrubriek. We hebben ons door Weerforum Weerwoord.be laten inspireren. Daar zetten de deelnemers hun drie meest indrukwekkende weerervaringen uit het recente verleden op een rij. De schrijvers van Weer.nl doen de komende tijd hetzelfde. Ook wij gaan onze Canon van het Weer presenteren. De grens ligt wat ons betreft bij het jaar 2000, want anders komen de weermonumenten van weleer (bijna altijd uit de vorige eeuw) steeds langs. Die Canon van het Weer is dringend aan vernieuwing toe.

We leven in Nederland en bij ons heeft iedereen een mening over het weer. Er wordt veel over gepraat en onder weerliefhebbers lopen discussies over het weer makkelijk uit de hand. Wat de één mooi vindt, vindt de ander niks. Dat waar de één op zit de wachten, kan de ander juist gestolen worden. Maar wat we er ook van vinden, er iets aan doen kunnen we niet. Discussiëren over het weer is als hopen op een hoge berg in Nederland. De uitkomst ligt hoe dan ook vast, of je wilt of niet.

Persoonlijke ervaringen
Onder de indruk zijn van het weer, ervan genieten of je er rot aan ergeren. Het zijn meestal persoonlijke ervaringen. Heel veel mensen houden van zonnig en warm weer, maar perioden waarin dat zonnige en warme weer veelvuldig optreedt, zijn niet per definitie de perioden waarin het weer de meeste indruk maakt. Omgekeerd kun je van regen zeggen dat veel mensen er niet van houden, maar als het zo hard regent dat de straten ervan onderlopen, maakt regenweer wel indruk. En als het lang droog is, zoals nu in een deel van Nederland het geval is, hopen mensen er zelfs op. Niet is zo veranderlijk als het weer, niets is ook zo veranderlijk als de beleving van het weer.

Wat maakt indruk?
Om een lijstje van drie indrukwekkende weergebeurtenissen op te stellen, moet je eerst bedenken waarom precies een bepaald weertype indruk maakt. Moet je van een weertype houden om onder de indruk te zijn? Zoals in mijn geval bij winterweer met ijs en sneeuw, stormen (of andere windeffecten), onweer en overgangen in het weer. Of gaat het erom dat de effecten van dat weer groot zijn? Misschien maakt weer juist wel indruk als er iets gebeurt waarmee je eigenlijk geen rekening meer had gehouden. Of is het soms helemaal niet te verklaren waarom weer indruk maakt.

Vorstperiode 2012
Voor mijn meest intense herinnering aan het weer in deze eeuw, moet ik toch terug naar februari 2012. We beleefden lang een zachte winter met wind en regen, maar tegen het einde van de januarimaand werden de kaarten plotseling opgeschud en begon een schitterende vorstperiode die uiteindelijk twee weken zou duren. Halverwege de vorst, dwars door een hogedrukgebied heen, trok een vlakke storing van noord naar zuid over Nederland en bracht sneeuw. In het Waddengebied en rond het IJsselmeer was dat sneeuw van betekenis, in de rest van het land erg lichte sneeuw die een soort schuimlaag over het land vormde. Bij mij thuis in Nijmegen viel 0,9 millimeter, goed voor zo’n schuimlaag van super luchtige sneeuw, met een dikte van ongeveer 5 centimeter. Ik weet nog dat ik naar huis reed, ’s avonds. De maan scheen, en toch bleef het maar licht sneeuwen.

IJskoud
En toen kwam de nacht naar 4 februari. De sneeuw stopte, het werd helder en de wind verdween. De temperatuur stortte als een baksteen in elkaar. De volgende ochtend vroor het in Lelystad bijna 23 graden. Bij het krieken van de dag ben ik gaan lopen, naar de Ooijpolder, waar het ook meer dan 20 graden vroor. Ik was er helemaal alleen. Terwijl het langzaam licht werd, ontvouwde zich om mij heen een landschap waarvan ik gedacht had het nooit meer te zullen zien.

Zo mooi
IJsmist hing laag boven de velden, in allemaal laagjes, soms doorzichtig, soms bijna niet. De bomen zaten dik onder de rijp, als doodstille getuigen van een voor Nederlandse begrippen ongekend koude ochtend. Boven de Waal, die dwars door de Ooijpolder stroomt, een onstabiele mist die als rook uit een warm bad hoog boven het water uitsteeg. Daar weer boven de opkomende zon, waarin de kleine ijsdeeltjes van de poolsneuw van dat moment als diamantjes schitterden in het licht. Af en toe moesten de handschoenen uit, als ik een foto wilde maken. Daarna die gevoelloze vingers, als gevolg van de windstille kou, die zelfs na een klein minuutje de warmte uit de vingertoppen al wist te verdringen. Ongelooflijk. Ongelooflijk heerlijk. Uren liep ik er rond. Met een brok in de keel. Zo mooi.

December 2010
Voor mijn tweede herinnering moet ik naar de decembermaand van 2010. Toch met afstand de mooiste wintermaand die we deze eeuw hebben gehad. Het was al een tijdje winters in Nederland en er zat een nieuwe golf met koude lucht aan te komen. Opnieuw trok een storing over, dit keer (op 16 december) over het noordoosten van het land. Het betekende dat de temperatuur in een groot deel van het land een tijdje boven nul zou komen. Met daarbij regen.

Koufronten
Nou, die regen kwam er. Op veel plaatsen viel meer dan 20 millimeter. De koude lucht drong ook binnen. Precies op dat moment was ik bij mijn ouders in Garderen. We zaten in de serre en de regen tikte op de ruiten. De zuidwestelijke wind van even daarvoor was aan het wegvallen en vanuit het noorden werd het donkerder. Als we het over de overgangen in het weer hebben, dan zijn de koufronten voor mij het mooiste. Vooral als ze scherp zijn, bruut en snel. Helemaal in de winter.

Van nat naar wit in 2 minuten
Dit koufront was snel. Van het ene op het andere moment draaide de wind naar het noorden en ging de regen over in sneeuw. Twintig millimeter of niet, binnen 2 minuten was alles buiten wit. Drie uur later lag er een centimeter of 5. Hoe koud de lucht achter het koufront was, bleek de volgende dag. Het westen werd ondergedompeld in een dikke laag sneeuw. En ondanks dat de wind van zee waaide, vroor tijdens die sneeuwval ook direct op de kust. Wat een prachtig koufront.

Een overstroming
De laatste herinnering is vooral een indrukwekkende. We gaan terug naar 28 juli 2014. In de ochtend al stond een deel van West-Nederland onder water, als gevolg van hevige onweersbuien. Onder meer in Amsterdam was het goed mis. In Arnhem, waar ik woon, gebeurde niks. Ik fietste mijn ronde. Het was droog, maar de lucht wel intens vochtig. Toen ik terugkwam, ontstond ten zuidoosten van de stad een kleine, maar hevige bui. Een tijdje lagen we aan de rand ervan en namen alleen windvlagen golven met regen mee. Geleidelijk werd de bui echter groter. Het ging goed los.

Zondvloed
We waren uitgelaten en maakten filmpjes van de dikke hagel die af en toe viel. Intussen liepen de neerslaghoeveelheden wel verder op. Elke keer leek het voorbij te zijn, maar ontstond in het zuidoosten een nieuwe cel die ook weer overkwam. De regen werd zwaarder en zwaarder. Op een bepaald moment hadden begonnen we het gevoel te krijgen dat de situatie penibel werd. Hoewel er in de 116 jaar dat ons huis op dat moment bestond nog nooit water naar binnen was gekomen, was ik er niet meer zeker van dat het ook deze zondvloed zouden doorstaan.

Onvoorstelbaar veel water
Snel haalden we daarom de waardevolle spullen uit ons souterrain naar boven. In het bad en de douche klonken toen al af en toe onheilspellend kolkende geluiden. Even later ging ik weer beneden kijken, en stond de boel inderdaad onder water. We belden familie, die ook in de stad woont, om ons te helpen. Door een totaal overstroomd Arnhem hadden ze voor de 2 kilometer naar ons in de auto een half uur nodig om bij ons te komen. Er was geen doorkomen aan. Daarna kon het grote hozen beginnen. Er viel 132 millimeter in twee uur tijd. Een onvoorstelbare hoeveelheid water stroomde vanuit hoog Arnhem door de straten naar beneden. Die toevloed bleek uiteindelijk te veel.

Houten vloeren
In de dagen na het noodweer lagen overal in de stad houten vloeren, kleden en tapijten op straat. Aan drogers kon je bijna niet meer komen. Verder waren de straten op diverse plaatsen kapot, door het snel stromende water. Het heeft nog maanden geduurd voordat de schade, veroorzaakt door het noodweer, was weggewerkt. Dat gold niet voor de indruk die de gebeurtenissen van die dag achterlieten. Die is nog steeds net zo groot als toen. En vandaar die derde plaats in mijn top 3.

Eervolle vermeldingen
Eervolle vermeldingen zijn er natuurlijk ook, voor de sneeuw en kou van begin maart 2005 en de onvergetelijke 25e november in datzelfde jaar, toen Midden-Nederland onder een dikke laag kleddernatte sneeuw verdween. Of de storm van 18 januari 2007 en recent de buien die tot de tornado van Rheden leidden. En zo is er nog veel meer te noemen. En misschien ziet het overzicht er over een paar maanden ook wel weer anders uit. Maar dit is de stand van zaken vandaag.

Bron: MeteoGroup.

Gerelateerde berichten:

• Canon doet bod op Océ gestand (04/03/10 09:00)
• Aandeelhouder Océ vindt bod Canon te laag (18/11/09 10:54)
• Aandeelhouder Océ vindt bod Canon te laag (18/11/09 10:39)
• Canon introduceert 3-in-1 muis (05/08/10 17:14)
• Canon bezit 85 procent van Océ-aandelen (20/03/10 10:14)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.