Warme valwind jaagt inwoners Almeria angst aan

Het zal je maar gebeuren: binnen 10 minuten stijgt de temperatuur van 30 naar bijna 42 graden, om daarna nog weer harder weg te zakken. Het wordt een warme valwind genoemd. Hoewel zo’n warme valwind voornamelijk in Zuid-Europa optreedt, kan het ook bij ons.

Het was een warme zaterdag in de omgeving van de Zuid-Spaanse stad Almeria. Vooral de hoge luchtvochtigheid van ongeveer 60 procent maakte dat het erg benauwd was. De temperatuur viel met 30,6 graden eigenlijk wel mee. Dat kan veel hoger in deze tijd van het jaar. Verder hing er veel hoge bewolking en werd het aan het einde van de middag steeds donkerder. Op zee kwam een bui dichterbij, iets wat in de zomer in het zuiden van Spanje zelden gebeurt.

Ineens record heet
Toen in de omgeving van het vliegveld de wind ineens opstak, er kwam bijna een windkracht 8 te staan, sprong de temperatuur omhoog. Binnen 10 minuten kwam er meer dan 11 graden bij en voordat de omwonenden van het vliegveld er erg in hadden, was het 41,6 graden. Daarmee werd het warmterecord voor Almeria, dat op 41,2 graden stond en uit juli 1981 stamde, in één klap verbroken. Tegelijkertijd daalde de luchtvochtigheid tot tussen 15 en 20 procent. Nog enkele minuten later wees de thermometer weer 29 graden aan en met een veel hogere luchtvochtigheid. Het was alsof er niets gebeurd was. Andere delen van de stad hadden er sowieso niets van meegekregen.

Angstig
‘Het was letterlijk alsof de hel losbarstte’, vertelde een inwoner die het meemaakte, nog helemaal onder de indruk. Eigenlijk was het nauwelijks te bevatten, vonden ook anderen. Veel mensen waren een beetje ongerust en begrepen niet precies wat er gebeurd was. Het waren angstige momenten. Het was de Spaanse weerdienst die uitkomst bracht. De bui, die over de Middellandse Zee was komen aanzetten, had een valwind veroorzaakt, in het Spaans ‘reventón’ genoemd. En om heel precies te zijn: het was een warme (of eigenlijk hete) valwind, een ‘reventón cálido).

Windstoten
Net als in Nederland komen ook in Zuid-Europa in de buurt van buien valwinden voor. Ze worden veroorzaakt door de neerslag vanuit een buienwolk. Die neemt koude lucht mee naar beneden. Door verdamping van het regenwater in de lucht, koelt die lucht af en wordt zwaar. Daarna valt het hele zaakje als het ware op de grond en wordt door de aardbodem als felle windstoten onder de buienwolk door geleid. Meestal treden ze in combinatie met zware regenval op, maar niet altijd.

Loeiheet
In het hete Spanje beginnen buienwolken in de zomer pas zo hoog dat niet zelden alle neerslag al is verdampt, voordat de regen op de grond komt. De valwind is er dan wel, maar neemt geen vocht meer mee. Tegelijkertijd is het in het zuiden aan de Middellandse Zee in de zomer vaak zo dat zich aan het aardoppervlak een dunne, relatief koele luchtlaag ophoudt, afkomstig van zee. Daarboven is het loeiheet. Dat was deze keer zeker ook zo, omdat op hoogte een het Saharawind woei. Toen de droge valwind op de grond kwam, werd ook die hitte van boven meegenomen. En daarom vlogen de temperaturen korte tijd omhoog. Later, toen toch wat regen viel, koelde het heel snel weer af.

Ook bij ons kan het
Ook in Nederland kan iets dergelijks gebeuren. Mogelijk hebben we tijdens het onweer dat zich in de nacht van 5 op 6 juni in de omgeving van Amsterdam afspeelde ook enkele warme valwinden gehad, al kunnen we die in de temperatuurregistraties die ons ter beschikking staan niet terugvinden. Wel was de situatie ernaar, met een dunne koude laag aan de grond en veel warmere lucht vlak daarboven. De valwinden waren er in elk geval en hebben bij voorbeeld in de omgeving van Vinkeveen, Ouderkerk aan de Amstel en ook in Amsterdam zelf grote schade aangericht. Vanuit het verleden zijn duidelijkere voorbeelden in Nederland bekend, vooral tijdens de nacht. Waarbij de temperaturen in de omgeving van buien korte tijd tot 28 graden opliepen, voordat de regen kwam.

Komende dagen
De komende dagen staan in Nederland geen warme valwinden op het programma, maar wel buien, zowel vandaag als morgen. Lokaal kan het onweren en hier en daar wordt behoorlijk wat regen verwacht, met daarbij de gebruikelijke grote lokale verschillen die in zo’n situatie thuishoren. Vanaf het weekend knapt het weer dan een paar dagen op, maar is het relatief koel. Later volgende week worden wat hogere temperaturen verwacht, maar ook een toenemende buienkans.

Bronnen: El Pais, MeteoGroup.

Gerelateerde berichten:

• De warmste winterdag ooit gemeten in De Bilt! (26/02/19 15:12)
• Zomerhitte in grote delen Europa (20/07/13 14:38)
• Dertiende warme jaar op rij (23/12/09 10:15)
• KNMI: Koudste jaar sinds 1996 met veel zon [29 december 2010] (29/12/10 09:48)
• Zomerse waarden (10/09/18 13:02)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.