Verklap je iets over Koningsdag in Amersfoort? 25.000 euro boete

Mensen die op wat voor manier dan ook betrokken zijn bij de voorbereiding van Koningsdag hebben van de gemeente moeten tekenen voor geheimhouding. Als ze toch iets vertellen over de voorbereidingen, kan dat een boete opleveren van 25.000 euro. Dat las ik en als contractsjurist viel ik van mijn stoel. Zo’n dwangsom mag helemaal niet, zegt een hoogleraar bestuursrecht tegen RTL Nieuws. Nee, en ik zeg erbij dat de clausule sowieso juridisch ongeldig is. Maar het meest bizarre is nog dat de gemeente dit gewoon in een contract zet en mensen dat laat tekenen.

De koninklijke familie komt dit jaar naar Amersfoort, en de gemeente maakt zich kennelijk zorgen dat ambtenaren en vrijwilligers details gaan lekken over wat er gaat gebeuren. Dat kan ik me tot op zekere hoogte voorstellen, dat je de route geheim wilt houden bijvoorbeeld vind ik normaal gezien de veiligheidssituatie. Maar dat wordt – per NDA – dus ook opgelegd aan de ouders van kinderen die een dansvoorstelling gaan doen, want stel dat die zeggen dat het half vier begint dan heb je dus een tipje over de route onthuld.

De NDA is kort en to the point:

Schending van de geheimhoudingsplicht kan aanzienlijke schade toebrengen aan de gemeente Amersfoort. Indien u handelt in strijd met het bepaalde in deze verklaring kan de gemeente Amersfoort zonder dat enige sommatie of ingebrekestelling vereist is, per overtreding een onmiddellijk opeisbare en niet voor matiging of compensatie vatbare boete van € 25.000 (zeggen: vijfentwintig duizend euro) verbeuren.

Hoogleraar Staats- en Bestuursrecht Wim Voermans (Leiden) vindt dit een onzinnige route: bij vrijwel alle informatie waar geheimhouding zinnig voor is, geldt gewoon al het Wetboek van Strafrecht en de Algemene wet bestuursrecht. Die bepalen wanneer informatie vertrouwelijk is (niet perse staatsgeheim, dat is weer een trapje hoger) die je bij uitvoering van overheidstaken of -werkzaamheden onder ogen krijgt. En vooral: die bepalen welke straf daarop staat en hoe dit moet worden bewezen.

Deze NDA clausule doorkruist dat hele proces, wij zien een overtreding pats mogen we even 25 duizend van u vangen? Op die manier omzeil je dus alle strafrechtelijke en bestuursrechtelijke waarborgen, en dat is niet hoe het recht in elkaar steekt. Daarmee is deze contractuele bepaling dus nietig (art. 3:40 BW, de openbare orde).

Ik kan even geen Buzzfeed-kop bedenken (Ook dure gemeentejuristen maken deze contractenblunder?) maar de clausule is ook inhoudelijk fout. Dit gebeurt vaak: men wil de zin “u verbeurt een boete” nog net even wat agressiever laten klinken, en dan krijg je “zonder dat enige sommatie of ingebrekestelling vereist is”, “onmiddellijk opeisbare” en “niet voor matiging of compensatie vatbare boete”.

En het is die laatste die de clausule ongeldig maakt. In de wet rond contractuele boetes staat namelijk (art. 6:94 BW) dat de rechter een opgelegde boete kan matigen indien de billijkheid dit klaarblijkelijk eist. Met die frase “niet voor matiging vatbaar” probeert men dus deze bevoegdheid buiten werking te stellen. En dat mag niet: van lid 1 afwijkende bedingen zijn nietig, zo staat in lid 3. Een boete die zó hard wil blaffen, mag je niet afspreken.

Copypastejuristerij, ongetwijfeld. Maar wat mij betreft minstens zo raar als de staatsrechtelijke botsing.

Arnoud

Het bericht Verklap je iets over Koningsdag in Amersfoort? 25.000 euro boete verscheen eerst op Ius Mentis.

Gerelateerde berichten:

• A28: werkzaamheden bij Amersfoort vanaf 8 februari (07/02/11 23:54)
• A28: bomenkap bij Amersfoort (16/02/12 17:58)
• Amersfoort blij met binnenhalen The Passion (02/09/15 10:36)
• Extra drukte wegens wegwerkzaamheden A1 (28/10/09 10:48)
• “Mijn werkgever wil me een contract met boete over de AVG laten tekenen, is dat normaal?” (27/06/18 08:16)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.