Zomer lijkt opnieuw warm en droog te worden

Zomer lijkt opnieuw warm en droog te worden

De nieuwe zomerverwachting, gemaakt door de deskundigen van World Climate Service, is uit. Hij gaat uit van een herhaling van de zomer van vorig jaar. Mét de droogte en de hittegolven die we toen hadden. De nadruk zou op juli moeten liggen. In augustus – en ook dat gebeurde vorig jaar – een mogelijke toename van de wisselvalligheid, door lagedruk bij de Britse eilanden.

De winter is nog maar net voorbij, of we werpen onze blik alweer vooruit op de komende zomer. Ook vorig jaar om deze tijd stond in de verwachting van WCS een warme en droge zomer met een grote kans op een paar hittegolven. We weten nog goed wat daarvan terecht is gekomen. Mocht de zomerverwachting voor dit jaar bewaarheid worden, dan zou de droogte die vooral in de gebieden ten oosten van ons, delen van de Alpen en Italië nog steeds aanhoudt, verder verscherpen.

Veel water nodig
Feitelijk is de droogte ook bij ons nog niet voorbij, maar wel verzacht door de vele regen van de afgelopen weken. Inmiddels zijn we echter in een duidelijk droger weerregime terechtgekomen. Hogedrukgebieden spelen een belangrijkere rol en de natuur begint uit te lopen. Er is de komende weken veel water nodig en onder de huidige omstandigheden wordt het bij ons ook snel droger.

Wetenschap in ontwikkeling
Het maken van seizoensverwachtingen is een wetenschap in ontwikkeling. Als meteoroloog moet je de grenzen van wat je doet af en toe oprekken om de wetenschap verder te helpen. Dit betekent dat je af en toe op onzeker terrein komt. Het gebeurt dan ook regelmatig voor dat eenmaal uitgegeven seizoensverwachtingen niet uitkomen. Maar alleen door er ervaring mee op te doen, krijg je een idee van welke van de gebruikte parameters behulpzaam zijn en creëer je vertrouwen in je werkwijze.

Winterverwachting kwam maar deels uit
De verwachting voor de afgelopen winter, zoals we die in de voorbije oktobermaand presenteerden, is een voorbeeld van een verwachting die maar voor een deel uitkwam, maar andere belangrijke ontwikkelingen totaal miste. De overgang naar wisselvallig en zacht weer in december, zoals die oorspronkelijk werd verwacht, kwam er, maar niet in de mate zoals voorzien. Hogedrukgebieden bleven een belangrijkere rol spelen dan eerst gedacht.

Ongekend zacht februariweer niet verwacht
Vervolgens werd het in de loop van januari inderdaad rustiger, uitlopend op enkele kortere perioden met winters weer (af en toe sneeuwde het, we kwamen ook een klein beetje op de schaats). Het was een trend die in februari niet doorzette. De verwachte hogedruk in het noorden koos een veel zuidelijkere positie en kwam bij ons in de buurt terecht. Het leverde laat in februarimaand twee zonnige en ongekend zachte weken op. En niet het juist verwachte winterweer.

SSW bracht hier geen winter
Een opvallend fenomeen in de winter boven de Noordpool was de plotselinge en snelle opwarming van de stratosfeer die daar begin januari plaatshad. Het hart van menig winterliefhebber begon toen sneller te kloppen. Ervaringen uit het verleden leerden ons dat volgend op zo’n SSW niet zelden koude lucht vanuit het Noordpoolgebied naar het zuiden wordt geduwd, uitmondend in winteruitbraken, ook in onze omgeving. Deze winter was de reactie echter atypisch. De kou kwam alleen in Canada en even in Siberië terecht. En daar waar de kou in het oosten van Canada de Oceaan op stroomde, ontstond het ene na het andere lagedrukgebied dat de noordelijke straalstroom aan de praat hield. Hogedrukgebieden maakten daar geen kans en kwamen zuidelijker terecht.

Het lag allemaal zuidelijker
Terugkijkend op de laatste 3 maanden kun je stellen dat de ontwikkelingen, zoals die in oktober waren voorzien, zich in grote lijnen hebben afgespeeld, maar dan wel op een plek die vele honderden kilometers zuidelijker lag. Kijken we naar de drijvers die de grootste rol hebben gespeeld, dan waren dat de SSW, de lichte El Niño op de Grote Oceaan en een straalstroom in de stratosfeer boven de evenaar (de QBO), die elke ruwweg 2 jaar een westelijke en een oostelijke fase heeft. De afgelopen winter zat hij in zijn westelijke fase. Terug analyserend heeft de QBO waarschijnlijk de doorslag gegeven. Door die westelijke QBO waren de gevolgen van de El Niño sterker, dan je op grond van de omvang van de El Niño (die maar licht was) mocht verwachten. En hield de noordelijke straalstroom, ondanks de sterke SSW boven de Noordpool, uiteindelijk vrij gemakkelijk stand.

Weer een warme zomer?
En dan de komende zomer. Kijk je naar de modelberekeningen van de Amerikaanse weerdienst en van het Europese Centrum voor middellange termijn verwachtingen, dan gaan beide voor de zomermaanden van hogedruk uit. Het ECMWF legt de hogedruk ten noorden van ons boven de Noordzee en het zuiden van Scandinavië, de Amerikaanse berekening komt met een meer westelijke positie in de buurt van IJsland op de proppen. Lagedrukgebieden zouden door deze hardnekkige hogedruk de rest van deze lente, in juni en vooral juli moeten worden tegengehouden.

Wat zegt het verleden?
Een andere manier van naar de toekomst kijken is de aanloop van de afgelopen maanden naar de zomer als uitgangspunt te nemen en vergelijkbare situaties te zoeken in het verleden. Van destijds weet je hoe het afliep. Het beeld dat uit deze manier van werken naar voren komt, is wat gemengder. De grote gemene deler komt met voor vrijwel geheel Europa warmere dan normale omstandigheden in de zomer, met vooral in de zuidelijke helft van Europa ook droogte. Voor (een deel van de) Britse eilanden wordt in juli al neerslag verwacht en er zijn duidelijk aanwijzingen voor toenemende lagedrukinvloed ook in onze omgeving in de augustusmaand.

Belangrijkste drijvers
Belangrijkste drijvers voor het zomerweer de komende maanden zouden de hogedruk in het noorden en de aanhoudende positieve NAO-fase moeten zijn. Verder spelen de verdelingen in zeewatertemperaturen, die ook tot het bijzondere weer in februari hebben geleid, tijdens de komende zomer een belangrijke rol, zo is de verwachting van de mensen van WCS.

Betrouwbaarheid niet groot
Omdat het pakket aan verwachtingen toch ook de nodige tegenstrijdigheden bevat, is de betrouwbaarheid van deze zomerverwachting gering tot gematigd. In september en in oktober zullen we opnieuw een analyse maken van wat er uiteindelijk is gebeurd. Om er weer van te leren.

Bron: MeteoGroup, WCS.

Gerelateerde berichten:

• Hittegolf heeft zomer doen kantelen (29/07/19 11:09)
• Waar blijft die beloofde hete, droge zomer? (13/07/19 10:50)
• Toename neerslag in meeste seizoenen (09/07/19 00:00)
• Met dank aan het Azorenhoog (30/08/18 12:23)
• Nog steeds extreme droogte in groot deel van Nederland (21/09/19 15:15)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.