Politie en FBI geven elkaar toegang tot databank met vingerafdrukken

De Nederlandse politie krijgt toegang tot databanken met daarin vingerafdrukken van miljoenen Amerikanen, las ik bij Tweakers. Omgekeerd kan de FBI de Nederlandse strafdatabank met vingerafdrukken van 1,3 miljoen veroordeelden en verdachten benaderen. Zo moeten beide politiediensten makkelijker vingerafdrukken kunnen matchen aan bekende daders (of verdachten) uit eerdere onderzoeken. Een nogal opmerkelijke stap, die veel vragen opriep bij lezers, maar ik moet zelf zeggen dat ik het niet meteen de grootste inbreuk van 2018 vindt. Nee, een vingerafdrukdatabank, dát is eng.

Voor de duidelijkheid: de bedoeling is nadrukkelijk niet dat het gehele vingerafdrukbestand met naam en rugnummer als zipfile naar de VS gaat. De organisatorische opzet komt erop neer dat de FBI een vingerafdruk van een person of interest heeft, ze die opsturen naar onze politie die kijkt of er een match is. Het antwoord gaat als “nee” dan wel “ja” terug, in het geval “ja” voorzien van een willekeurig gekozen identificatienummer. Dat nummer neemt de FBI dan op in een ouderwets rechtshulpverzoek “graag ontvangen wij wat u weet over deze persoon”.

Door deze dubbele slag voorkom je dat er al te makkelijk gespit wordt zonder dat het opvalt. Er wordt niets verstrekt zonder rechtshulpverzoek, iets dat al tijden de procedure is. En zo’n verzoek wordt alleen toegewezen bij ernstige misdrijven. Het enige nieuwe is dus feitelijk dat je voorheen als FBI iets van een naam moest hebben om aan te geven wie je zocht, en dat je nu op basis van een vingerafdruk kunt aangeven wie je waarschijnlijk bedoelt. Dat is op zich wel een mooie privacyconstructie.

Zo ongeveer de enige vorm van misbruik die ik kan bedenken, is dat je met een vingerafdruk van een betrekkelijk onschuldige nu kunt gaan vissen in de FBI databank (of de FBI bij ons) of er in die databank iets bekend is. Je zou als FBI dan dus bijvoorbeeld irritante toeristen (die met vingerafdruk zich moeten registreren bij bezoek aan de VS) kunnen matchen, en als er een “ja, 481” terugkomt dan gooi je ze het land uit omdat ze op het inreisformulier hebben gezegd “nooit met Justitie in aanraking geweest”. Maar in die situatie heb je de namen ook al, dus of dat nu veel toevoegt?

Enger vind ik de opmerkingen in Trouw dat men bij de politie liever een nationale vingerafdrukdatabase zou hebben (gekoppeld aan het paspoort) waar alle Nederlanders in moeten zitten. Dat idee is al in 2011 afgeschoten, “Een ingrijpend besluit, waar we wekelijks ongemak van ondervinden” aldus de initiatiefnemers van dit databankdelen. De redenen voor afschaffen waren technische problemen, zoals twijfel over de veiligheid van de opslag maar ook onbetrouwbare matching.

Met name dat laatste zou voor mij genoeg reden zijn dit niet te willen: ik schrik te lezen dat bij vingerafdrukken 1 op 10.000 gevallen vals positieven geven. Bij een databank met zelfs maar 1,3 miljoen mensen heb je dus 130 matches voor elke vingerafdruk, bij een databank met 17 miljoen Nederlanders zijn dat er dan 1.700. Hoe kun je daar überhaupt nog in zoeken als politie? Waar filter je dan op, zonder bias te introduceren zoals “nu iedereen met een zwaar strafblad, en de 5 die overblijven maar even ophalen”? Hoe meer ik er over nadenk, hoe enger ik dat vind.

Arnoud

Het bericht Politie en FBI geven elkaar toegang tot databank met vingerafdrukken verscheen eerst op Ius Mentis.

Gerelateerde berichten:

• Opslag van vingerafdruk van de baan (28/04/11 09:36)
• Vingerafdruk verraadt zelfs eetpatroon (08/08/11 15:00)
• Vingerafdruk verraadt zelfs eetpatroon (08/08/11 15:00)
• Vingerafdruk verraadt zelfs eetpatroon (08/08/11 15:00)
• Voortaan vingerafdrukken in paspoorten (21/09/09 06:17)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.