Zomerseizoen breekt records

Gisteren (27 september) was het stralend zonnig en vrijwel overal in het land werd de 20 graden overschreden. Dat gaat gedurende de laatste septemberdagen niet meer lukken. Hoewel oktober ook nog fraaie en warme herfstdagen kan opleveren, zou je toch gevoelsmatig kunnen zeggen dat we op 27 september de zomer van 2018 hebben afgesloten. En… het was een bijzonder zomerseizoen! Hoog tijd om eens een paar getalletjes op een rij te zetten.

Lokaal recordaantal warme dagen

Kijken we naar het aantal dagen met een maximumtemperatuur van tenminste 20,0 graden van dit jaar, dan zijn er wat dat betreft nu al diverse records gebroken. Bedenk daarbij dat ook oktober nog een paar warme dagen kan opleveren. Deze eeuw lukte dat in slechts zes wijnmaanden niet, maar oktober 2014 had er nog vijf in De Bilt, en oktober 2005 en 2001 zelfs zeven!
Tot dusver heeft De Bilt al het recordaantal van 122 warme dagen gehad (het oude record was 116 dagen in 2003) en dat kunnen er dus nog meer worden. Hoewel niet op ieder officieel weerstation in ons land dat record sneuvelde, gebeurde dat dus wel meer lokaal in heel het land, van noord naar zuid. Zo kon bijvoorbeeld ook Beek in Zuid-Limburg met 130 warme dagen een record noteren, vijf dagen meer dan het oude record uit 1959. In het noorden scoorde bijvoorbeeld ook Leeuwarden een record met 99 warme dagen, daar waar 2003 er daar 94 had.

Recordaantal zomerse dagen

Kijken we naar het aantal zomerse dagen met een maximum van tenminste 25,0 graden, dan werd er wel vrijwel overal een nieuw record gevestigd. Op de stations met een wat langere meetreeks (sinds tenminste 1951), was Eindhoven de topper met 76 zomerse dagen, waarmee het record van 59 dagen uit 2003, werd verpulverd. In Leeuwarden was de verbetering nipt met één dag, dit jaar 31 stuks, in 2006 30 zomerse dagen. In Beek, waar sinds 1906 wordt gemeten, stond de topzomer uit 1947 op de eerste plek met 68 zomerse dagen, waar dat record werd dit jaar met maar liefst vijf dagen scherper gesteld. Ook De Bilt kon een nieuw record noteren met 54 zomerse dagen. Daar werd 2006 verslagen, die 51 van zulke dagen had opgeleverd.
De warmte was het afgelopen zomerhalfjaar dus bestendig, maar verder niet echt extreem. Het aantal tropische dagen met een maximum van tenminste 30,0 graden lag namelijk wel hoog, maar brak nergens records. Het sterkst zien we dat in Beek. Dit jaar leverde daar 14 tropische dagen op, goed voor een 7e plek, maar 1947 kwam tot het indrukwekkende totaal van 26 tropische dagen!

Landelijk bezien was 27 juli de warmste dag. Op sommige amateurmeetposten lag de gemiddelde etmaaltemperatuur op deze dag zelfs boven 30 graden en menigeen kon in de late avond bij nog steeds 30 graden, de langste totale maansverduistering van deze eeuw bewonderen!

Een droog jaar

Dit jaar in het algemeen, en het groeiseizoen in het bijzonder, is erg droog verlopen. Het potentiële neerslagtekort is nu al een aantal maanden stabiel (zie grafiek), maar ligt nog steeds tegen de 300 mm aan en er is een hele reeks van natte maanden nodig om dit tekort weg te werken. In De Bilt is dit jaar nog maar 409,5 mm gevallen en als we alle jaren sinds 1906 bezien, dan zijn er maar elf jaren tot en met 27 september nóg droger verlopen dan dit jaar.

Toch is er plaatselijk veel meer neerslag gevallen en lokale zware buien waren daar debet aan. Wat dat betreft was 5 september een bijzondere dag. Er viel toen zeer veel neerslag uit stil hangende buien in het noorden van Zuid-Holland en het aangrenzende deel van Utrecht. In Nieuwkoop werd zelfs 129 mm afgetapt. Die neerslagsom is zeer uitzonderlijk en is in ons land slechts een paar maal overtroffen.

Een zonnig jaar

We besluiten dit overzichtje met de opmerking dat 2018 ook een zeer zonnig jaar gaat worden. In De Bilt zijn er tot en met 27 september al 1713,9 zonuren opgetekend en alleen in 1959 en 2003 waren er dat nog iets meer. Die twee jaren voeren ook de ranglijst over het hele jaar aan. Om echter aan te geven hoe zonnig dit jaar al is geweest, kunnen we het volgende voorbeeld geven. Als we vanaf nu tot en met 31 december geen enkel zonnestraaltje meer zouden zien (een extreem onwaarschijnlijk secenario) dan eindigt 2018 toch nog op 21e plaats op de ranglijst van de meest zonnige jaren sinds 1901. Met slechts één uur zonneschijn per dag gemiddeld gedurende de rest van het jaar, komen we op de 10e plek uit en met gemiddeld twéé zonuren per etmaal behalen we een derde plaats. Als zowel oktober, als november en december een gemiddeld hoeveelheid aantal zonuren opleveren, dan wordt dat laatste al gerealiseerd. Dat 2018 het zonnigste jaar uit de hele meetreeks wordt, behoort dus zeker nog tot de mogelijkheden.

Bronnen: MeteoGroup, KNMI, mscha, weergegevens.nl, eigen archief.

Gerelateerde berichten:

• Warmterecords (28/09/14 12:35)
• Warme herfstdagen (18/10/17 00:00)
• Bijna 100! (26/10/19 18:42)
• Nazomer nog niet voorbij (24/09/16 14:17)
• Mogelijk dagrecord en warmtegolf (17/09/14 10:31)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.