Welke rol gaan smart contracts spelen in het recht?

Automatische afhandeling van verzekerings­claims, aanspraken op zorg die zonder tussenkomst van derden geregeld worden. In 2018 breken dit soort smart contract-toepassingen definitief door, meldde het Advocatenblad vorige week. Smart contracts zijn net als de blockchain en AI deel van de legal tech hype van de laatste tijd. Zelfdenkende software die buiten de greep van één partij automatisch voorwaarden checkt en afgesproken handelingen uitvoert. Samen gaan ze de advocatuur en het notariaat overbodig maken, alles wordt automatisch en fantastisch, u kent het wel.

Er zijn vele definities van smart contracts, maar kortweg komen ze erop neer dat je een aantal beslisregels in software giet die vervolgens vanzelf uitgevoerd worden. Als de domeinnaam example.com op 1 februari op naam staat van X, stuur dan 1 bitcoin naar wallet Y. Maar het hoeft juridisch gezien geen contract, geen overeenkomst te zijn: je zou ook bewijs kunnen vrijgeven als aan een voorwaarde (overlijden persoon X) is voldaan, of een specifieke voorwaarde van een overeenkomst borgen.

Ik pieker al een tijdje wat nu de echte praktische toepassingen van smart contracts gaan zijn. Dat voorbeeld van de domeinnaam is namelijk een van de weinige die ik in de categorie van het volledige contract zie werken. Dat is volledig automatisch na te gaan en uit te voeren middels gestructureerde registers, en er zit ook weinig controversieels aan zo’n afspraak. Je verkoopt of niet, op een specifieke datum en je mag tussentijds annuleren of niet.

Ga je verder dan zo’n specifieke constructie, dan wordt het ingewikkeld. Betaald krijgen omdat je iemands algemene voorwaarden hebt gereviewd, of een website hebt gemaakt, voegt een smart contract daar wat toe? Je zit dan met een kwaliteitstoets namelijk (is de klant tevreden) waar een smart contract moeilijk op kan toetsen. Een AI die een website mooi kan vinden zal nog wel even duren.

Het artikel noemt een paar nieuwe toepassingen, zoals:
De eigenaar van een elektrische fiets kan met [het Fietsplan van IBM en RDW] de fiets registreren en overdragen. Ook kan de eigenaar aangifte doen van diefstal binnen de applicatie. Een smart lock registreert waar en wanneer de fiets op slot gaat. Verzekeraars handelen claims af met een smart contract en gaan daarbij uit van gegevens in de blockchain als aanschafwaarde en of de fiets op slot stond.

Alleen, wat hier nu precies smart aan is, ontgaat mij even. Het blockchain aspect geeft enig voordeel: er is een onafhankelijke registratie van aanschafdatum en opslottijdstip van de fiets, zodat geen der partijen kan zeggen dat de ander iets vervalst. Het smart contract aspect zou dan zijn dat de verzekeraar automatisch uitkeert als die feiten in orde zijn? Oké. Eh. Tsja.

Toch ligt hier de toekomst, kennelijk:

‘Een advocaat wordt nu betaald voor communicatie. Waarom zou een verdachte bijvoorbeeld nog bellen met een advocaat over een in beslag genomen auto als er een smart contract is? Hij kan alles inzien en weet precies wanneer hij een schikkingsvoorstel kan verwachten.’ Schmitz ziet nog wel toegevoegde waarde voor advocaten bij geschillen.

Ik blijf met twijfel zitten. Natuurlijk, het is handig als alle informatie makkelijk ergens beschikbaar is, maar is dat waar een smart contract voor ingezet moet worden? Informatietoegang kan toch op veel meer manieren gerealiseerd worden? Dus nee, met het gevaar op de koop toe dat ik echt als een Luddiet ga klinken, ik zie hem nog even niet.

Arnoud

Afkomstig van de blog Internetrecht door Arnoud Engelfriet. Koop mijn boek!

Gerelateerde berichten:

• De toekomst van het slimme contract #legaltechtuesday (19/11/19 08:19)
• De redelijkheid is ver te zoeken in die smart contracts #legaltechtuesday (10/12/19 08:10)
• Nee, de Data Act is nog niet aangenomen en dat duurt nog wel even (17/11/23 08:09)
• HTC Smart, de eerste 'domme' smartphone (08/01/10 00:00)
• Data-integratie is één van de grootste belemmeringen bij Smart Industry (21/09/16 11:23)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.