Maandoverzicht van november

November is een herfstmaand pur sang. Als alles meewerkt, dan kan in de zuidelijke helft van het land op een enkele dag de 20-graden-grens nog worden genomen (bijvoorbeeld Ell op 1 november 2014 nog 22,0 graden; en Beek haalde op 6 en 7 november 1955 nog 20,4 en 20,0 graden), maar kille toestanden, zonder dat er écht sprake is van winters weer, is meer regel dan uitzondering. Toch kan het in november al serieus winteren. De vroege ijsdag op 3 november 1980 is legendarisch, maar zelfs vorig jaar sloot november af met zes vorstdagen op rij in De Bilt en werd het daar de laatste twee novembernachten -7,0 graden. November 2010 sloot af met twee ijsdagen op rij en die werden gevolgd door de koudste wintermaand van deze eeuw. December 2010 leverde namelijk in De Bilt een gemiddelde etmaaltemperatuur van -1,1 graad op, in Twente zelfs van -2,7 graden met daar dertig vorstdagen, achttien ijsdagen en zes nachten met strenge vorst!

Weinig winterse speldenprikken

Dit jaar was er van winterse uitspattingen nauwelijks sprake. In diverse nachten kwam het her en der tot vorst aan de grond, maar op de officiële waarnemingshoogte van anderhalve meter in de thermometerhut, gebeurde dat in De Bilt maar driemaal en naar verwachting kan er daar op de valreep nog eentje bijkomen. Daarbij moet dan nog worden opgemerkt dat de beide vorstdagen op 6 en 7 november, eigenlijk maar één vorstnacht was. Omdat het in de nacht van 6 op 7 november al vóór middernacht vroor, gaat ook 6 november als vorstdag de boeken in.

Die 7e novembernacht was meteen de koudste van heel de maand. In zowel Woensdrecht als Volkel daalde het kwik tot -3,4 graden en in Eindhoven werd aan de grond -6,2 graden gemeten.

Weekendbuien

Er was een aantal vrij zachte dagen aan voorafgegaan, waarbij in Ell op 4 november een maximum van 16,2 graden werd gemeten, maar juist de dag daarna stroomde er vrij koude lucht het land binnen. Er vielen diverse buien, waarbij het lokaal even wit werd van de hagel.
Na die koude 7e november, ging het kwik echter wederom omhoog, uitmondend in een stormachtige 10 november aan zee, waarna we in het weekend wederom met gure buien te maken kregen. Dat spelletje zou zich gedurende de twee weekenden daarna herhalen, waarbij het in het weekend van 18 en 19 november langs de Wadden stormachtig was en de bovenlucht in het weekend van 25 en 26 november koud genoeg was dat de buien hier en daar ook wat (klets)natte sneeuw opleverden. Tijdens een langdurige nachtelijke opklaring daalde op de 25e de temperatuur in Eelde naar -3,2 graden, maar daar bleef het dan ook bij.

Soepkippenweer

Juist door de weeks klommen de temperaturen op en zo sloegen de zachtere en koudere fases elkaar deze maand aanvankelijk vrijwel dood. Vooral op 15 en 16 november was het uitgesproken ‘soepkippenweer’; bewolkt, nevelig en er viel langdurig lichte motregen.

Rond 22 november sloeg de balans van deze maand echter definitief naar de zachte kant door. Met een straffe zuidelijke wind, die rondom de Wadden zelfs hard tot stormachtig werd, werd de zachte lucht vanuit Zuid-Europa aangevoerd. Toen op de 23e ook de zon er nog eens bijkwam, kon de temperatuur hoog oplopen. In Eindhoven werd met 16,0 graden een dagrecord opgetekend. Echter, op 25 november 2006 werd in Eindhoven zelfs 18,4 graden gemeten, wat daar het echte temperatuurrecord is voor de laatste twee novemberdecades.

Zacht, lokaal nat, maar zonnig

Inmiddels zijn we wederom in koudere lucht terechtgekomen en richting 1 december zal het nog wat kouder worden. Die trend kan echter niet verhinderen dat de slachtmaand als geheel als een ‘zachte’ in de klimaatboeken zal verdwijnen. In De Bilt zal de gemiddelde maandtemperatuur wellicht op 7,3 of 7,4 graden gaan uitkomen en dat is meer dan een halve graad boven de norm.

De neerslag laat het ‘normale’ beeld zien voor een novembermaand, waarbij het meeste hemelwater in de noordwesthoek van het land is gevallen, lokaal rond 120 mm, terwijl grote delen van Brabant, Noord- en Midden-Limburg het met hooguit de helft van die hoeveelheid moeten doen. Veruit de natste dag van de maand was 27 november en het was opvallend dat verder op zeer veel dagen een beetje neerslag viel.

Ondanks dat, en ondanks het soms zeer grijze weer, liet de zon zich toch regelmatig zien, vooral in het westen en zuidwesten van het land. Zal het aantal zonuren in het noordoosten van het land nauwelijks boven de norm uitkomen, in zowel Den Helder als Vlissingen kan deze maand nog nabij de top tien van zonnigste novembermaanden komen sinds 1906. De kans daarop is in Den Helder het grootst en daar zal een top 15 notering zeker worden gehaald.

Bronnen: MeteoGroup, KNMI, mscha, e.a.

Gerelateerde berichten:

• Koudste november in bijna 20 jaar (06/12/16 00:00)
• Zeer zachte november met veel regen (30/11/09 10:25)
• November levert nog meer warmte op (04/11/14 12:51)
• De winterse staart van maart 2013 (30/03/17 12:58)
• KNMI: Koudste maart in een kwart eeuw [29 maart 2013] (29/03/13 10:12)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.