Wat kunnen we zelf tegen wateroverlast doen?

Steeds vaker zien we het voorbij komen in het nieuws, overlast door regen. Ook afgelopen maand, september. Vooral vlak aan zee viel extreem veel regen, op sommige plaatsen viel meer dan 250 mm, omgerekend 25 emmers water per vierkante meter.

September 2017 nat en koel

Het was niet in heel Nederland zo nat. In het binnenland viel veel minder regen, in Limburg viel op sommige plaatsen minder dan 50 mm. Gemiddeld valt er in de eerste herfstmaand 78 mm. Met een gemiddelde temperatuur van 13.7 graden in de Bilt tegen 14.5 graden gemiddeld was september een koele maand. Dat in schril contrast met september vorig jaar. September 2016 kwam met een 2 tropische dagen in de Bilt terecht in de top 3 warmste septembers in ruim drie eeuwen.

Steeds vaker overlast

Afgelopen vrijdag, 29 september kwam het met name in Noord-Holland na zware regenbuien tot overlast. Er kwamen veel meldingen binnen van ondergelopen kelders en tunnels. Veel straten kwamen blank te staan. Ook het Stedelijk Museum kampte met wateroverlast. Door de heftige regen overstroomden de goten tussen de oudbouw en de nieuwbouw waardoor de muren van het oude gebouw in de foyer vochtig werden en er lekkage ontstond. Gelukkig bleven de kunstwerken ongedeerd. Vooral al er veel regen in korte tijd val ontstaat er overlast. We zullen eraan moeten wennen. Nu en in de toekomst valt meer regen. Tijdens buien zal regen intensiever zijn waardoor meer regen in korte tijd zal vallen.

Verstening

De buien vallen overal, ook steden krijgen steeds meer met heftige plensbuien te maken. De afgelopen jaren is het niet alleen warmer en natter geworden, ook steden zijn veranderd. Er is veel meer asfalt en beton te zien dan 50 jaar geleden. Ook onze tuinen zien er anders uit. Vroeger bestond een tuin uit gras, borders en perken en soms ook een moestuin. Tegenwoordig wil men een tuin met weinig onderhoud. Zo weinig mogelijk doen en zo weinig mogelijk groen, het liefst een tuin met grote stenen waarop je een lounchbankstel, een barbecue en een terrasverwarmer zet. Zo’n strak ingerichte tuin is mooi, maar als er een flinke plensbui opvalt, kan het water niet wegzakken en staat de boel onder water. De regen die op de daken van onze huizen valt, gaat om overlast in de tuin te voorkomen via goten en een regenpijp vaak rechtstreeks het riool in. In veel steden kan het rioolsysteem de korte maar hevige plensbuien niet meer aan, waardoor het riool overstroomt en straten, pleinen en tunnels onder water lopen. Het is overigens ook zonde dat het schone regenwater in het riool komt. Tezamen met het vieze rioolwater wordt het schone water naar de afvalzuivering gebracht om het water te zuiveren. Dat is niet nodig, het kost veel energie en het is duur. Beter is het schone regenwater te gebruiken voor de tuin, het wassen van de auto of het toilet. Alle water dat te veel is, kan via de bodem naar het grondwater afvloeien.

Groene stad

Ook al stoppen met de uitstoot van broeikasgassen, de opwarming van de atmosfeer en de zware buien zullen doorgaan. We zullen ons moeten aanpassen, ook in de steden. Op veel plaatsen gebeurt dat ook al. Bij de aanleg van nieuwe wijken, wordt ruimte gemaakt voor waterbergingsplaatsen zoals een vijver of een wadi, lagergelegen dan straten en huizen gedekt met groen. Als het een keertje stevig regent, kan het water van huizen en straten naar de wadi stromen waarna het langzaam de bodem in kan zakken zodat er geen overlast ontstaat. In sommige steden wordt zelfs een ondergronds waterafvoersysteem aangelegd om het schone regenwater af te voeren naar meren en rivieren.

Plensbui- en hitte-bestendig

Ook in oudere ‘versteende wijken’ is men bezig om openbare ruimten zoals pleinen en straten te ‘vergroenen’. Asfalt en stenen worden vervangen door groen. Zo ontstaan er kleine perkjes in straten en op pleinen en zie je soms hele gevels en daken groen worden. Als er te veel water valt, wordt het het water beter geaborbeerd. Dat is niet alleen gunstig tijdens een flinke plensbui. In een opwarmend klimaat kan het tijdens hete perioden in steden 3 tot 5 graden warmer worden dan op het platteland. Vooral ’s nacht wordt hitte door stenen vastgehouden. Door stenen te vervangen door groen, neemt de hitte-stress af. Bovendien is het veel gezonder en leuker leven in een groene leefomgeving.

Samen met de buren

Nu kun je zeggen dat de verantwoordelijkheid voor het onderlopen van de openbare ruimte zoals straten en tunnels bij de overheid ligt, maar het probleem zit hem ook in onze voor- en achtertuinen. Het burgerinitiatief ‘operatie Steenbreek ‘activeert en enthousiasmeert burgers hun tuinen te vergroenen. Sommige gemeenten subsidiëren de aankoop van regentonnen en regenafkoppelsetjes. Kijk op gemeentelijke websites wat de mogelijkheden zijn en begin samen met je buren en het liefst samen met je hele straat met vergroenen. Steentje eruit, plantje erin!

Bronnen: MeteoGroup, KNMI, Operatie Steenbreek

Gerelateerde berichten:

• KNMI: Zomer ontspoort in augustus [29 augustus 2014] (29/08/14 08:11)
• KNMI: September was warm, zonnig en droog [30 september 2011] (30/09/11 09:29)
• KNMI: September 2010 was koel en nat [30 september 2010] (30/09/10 08:51)
• Mogelijk dagrecord en warmtegolf (17/09/14 10:31)
• KNMI: Extreem zachte lente eindigt nat [28 mei 2014] (28/05/14 13:23)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.