Kustbuien en stevige wind, woensdag misschien storm

In september valt de meeste neerslag in de kustregio. Hier ligt het nog relatief warme kustwater aan ten grondslag. Ook morgen vallen (stevige) kustbuien. En gaat het woensdag stormen?

September is typisch een overgangsmaand van zomer naar herfst met zowel nazomerse (en rustige) als natte episodes. Het nog relatief warme zeewater/kustwater - zo meet Hoek van Holland nu nog 19 graden - is goede voeding, zeg maar gerust, basisvoeding, voor (stevige) buien met soms onweer in de kustregio. Zeker als er ook depressie-activiteit samen met een koude bovenlucht bij komt kijken. Op deze manier onststaat een 'onstabiel luchtmengsel' waarin moeiteloos stapelwolken ontstaan die het buienstadium bereiken. Wanneer ook een trog, ofwel buienstoring, in het spel is, kan de buiigheid een extra impuls krijgen. Daarnaast kan lijnvorming in de buien veel regenwater veroorzaken. Dit gebeurde bijvoorbeeld in september 1998.

In de gehele maand viel toen 149 millimeter neerslag in De Bilt. De maandnorm (tijdvak 1981-2010) voor De Bilt is 78 mm. In het zuidoosten van ons land valt normaal ongeveer 10 millimeter neerslag minder dan dat, en in de kustgebieden is het juist zo'n 10 mm natter in september dan in het midden van het land, met aan de Zuid-Hollandse kust plaatselijk 97 millimeter als normale neerslagsom. Op 14 september 1998 viel in Dirksland (ZH) in een etmaal maarliefst 134 millimeter neerslag. Dit was geen neerslag etmaalrecord. Op 9 augustus 1951 viel in Amsterdam in 24u zelfs 148 millimeter neerslag.

In de ranglijst van natste septembermaanden in De Bilt vanaf 1901 staat september 1998 overigens op de vijfde plaats. Nog natter was september 2001, met in De Bilt afgerond 211 millimeter als maandsom: deze maand staat op de tweede plaats in de ranglijst. September 1957 is en blijft koploper met een maandsom in De Bilt van 213 millimeter.

Langste dag
"Voor de langste dag neemt de zee, na de langste dag geeft de zee". Een weerspreuk die klopt. Momenteel is het aan zee "meer geven van buien dan nemen..." Rond de langste dag, 21 juni, is er een ‘bijgeloof’ dat de trend die daarna volgt, het weer voor de rest van het zomerseizoen bepaalt. In onder andere volkswijsheden zijn er spreuken over het te verwachten zomerweer. Voor de 21ste zelf is er een mooie weerspreuk: "voor de langste dag, dan neemt de zee, en na de langste dag, dan geeft de zee". De uitleg hierover is vrij simpel, want over het algemeen is de temperatuur van het zeewater voor de langste dag relatief koud ten opzichte van de temperatuur boven land. Hierdoor is het landoppervlak meestal een betere voedingsbodem voor de vorming van buien. Na de langste dag geldt het vaak het omgekeerde. De meeste buien ontstaan dan boven het relatief warme zeewater, en vooral als de (boven)lucht steeds kouder wordt...

Maandag de kustbuien en harde wind
Morgen, maandag 11 september, hebben we met een koude bovenlucht te maken. Op 5,5 kilometer hoogte vriest het gauw meer dan 20 graden... De vrieskou op hoogte strijkt over het kustwater van rond 19 graden. Met andere woorden, het verticale temperatuursverschil is erg groot, zo rond 40 graden, en de lucht is nu erg onstabiel. Dit werkt buien in de hand. Een vuistregel voor onweer bij de buien is dat het aan de grond minstens 40 graden warmer moet zijn dan op circa 5 km hoogte. Aan deze voorwaarde wordt maandag wel (nipt) voldaan.

Op de weerkaart zien we maandagmiddag zowel aan de grond als op 5,5 km een depressie bij Schotland. De stroming bij ons is zuidwestelijk met aanvoer van een aantal buien die dan boven het relatief warme zeewater een extra impuls zullen krijgen. Bovendien lijkt zich een buienlijn te vormen, op een trog, die kan blijven 'plakken' langs de kust en daardoor veel regenwater kan achterlaten. Vooral aan de Noord-Hollandse kust zien we in sommige berekeningen pieken tot zo'n 30 millimeter regenwater in 1 etmaal. Landinwaarts lijkt het vaker droog dan nat te zijn met iets meer zonneschijn dan aan zee. Daarnaast waait het stevig. De zuidwestelijke wind wakkert in de nacht naar maandag aan zee al aan tot 7 mogelijk stormachtig, 8 Bft. Daarbij zijn er windvlagen van minstens 75 km/u aan zee, zware windstoten. Maandag overdag blijft de wind sterk vlagerig met aan zee nog een gemiddelde sterkte van 6-7 Bft. Het wordt 16 tot 18 graden.

Dinsdag overal enkele buien, woensdag storm?
Zoals de weerkaarten er nu bij liggen, wordt het dinsdag wat rustiger met de wind. De wisselvalligheid houdt aan met overal enkele buien, afgewisseld door opklaringen. De temperaturen veranderen nog weinig. Op woensdag lijkt een stormdepressie zo te koersen dat wij er (even) een zuidwesterstorm - 9 Beaufort - van kunnen krijgen, vooral ook gedurende de woensdagochtendspits. Afwachten maar. En hier komen we vast nog op terug, ook in weernieuws...

Tot slot geeft Reinier van den Berg in deze themavideo op ons Weerkanaal uitleg over de spectaculaire leegloop van een baai op de Bahama's onder invloed van orkaan Irma:

Je ziet dagelijks een themavideo op dit Weerkanaal.

Bron: MeteoGroup.

Gerelateerde berichten:

• Keert na het weekend de nazomer terug? (01/10/16 12:02)
• De warmte verdreven (18/06/19 15:19)
• Herfst- of zomermaand? (14/09/17 14:00)
• Onstuimige donderdagavond, en ook zondag veel wind? (17/11/16 10:30)
• Later enkele pittige buien, maar niet overal (06/07/17 12:16)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.