“Het lijkt wel herfst”

Aan het begin van mijn radiodienst kwam er op veel plaatsen mist en lage bewolking voor. De presentator van Radio West plaatste gelijk de opmerking, “het lijkt wel herfst”. Is deze uitspraak wel op z’n plaats of is mist zoals deze ochtend eigenlijk heel normaal?

Meteorologen spreken van mist als het horizontale zicht 1000 meter of minder is, veroorzaakt door de aanwezigheid van kleine waterdruppeltjes in de lucht. Bij zichten van minder dan 200 meter spreken we over dichte mist en bij zeer dichte mist is het zicht beperkt tot maximaal 50 meter. Zeer dichte mist komt overigens maar heel af en toe voor.

Ontstaan
Mist ontstaat doordat lucht afkoelt en volledig verzadigd raakt met waterdamp (kleine waterdruppeltjes). De meest voorkomende mistsoorten zijn stralingsmist en advectieve mist. Bij stralingsmist ontstaat er mist door de luchtlaag direct aan het aardoppervlak flink afkoelt en verzadigd raakt met waterdamp. Hoe dikker deze koude laag is, hoe hoger de mistlaag zich kan ontwikkelen. Bij advectieve mist wordt een mistgebied van ergens anders aangevoerd. Deze mist kan bijvoorbeeld ontstaan zijn boven koud zeewater op een uitgestrekt gebied waar een laag sneeuw ligt.

Vanmorgen hadden we te maken met stralingsmist. Stralingsmist kan zich het hele jaar vormen, maar is tijdens de zomer maar kortstondig aanwezig. In juni moet je zelfs heel vroeg je bed uit om het te kunnen zien. Omdat de nachten in deze tijd van het jaar nog altijd vrij kort zijn, kan de lucht direct aan het aardoppervlak maar kortstondig afkoelen. Stralingsmist zal dan ook niet zo heel dik worden en daarmee ook redelijk vlot oplossen. Op de satellietbeelden van vanmorgen was bijvoorbeeld het Veluwemassief heel mooi te zien. Daarmee kun je als meteoroloog gelijk de dikte van de mistlaag vaststellen en vervolgens ook een uitspraak doen over het oplossen ervan.

Oplossen
Stralingsmist heeft niet alleen een bepaalde tijd nodig om te ontstaan, het kost ook enige tijd om het te laten oplossen. Hoe dikker de mist, hoe langer het duurt om het op te lossen. Een tweede belangrijke factor is daarnaast de zon. De zon is in staat om de temperatuur van de luchtlaag aan de grond op te laten lopen, zelfs als er mist hangt. Zolang de zon nog niet op is, blijft mist zich uitbreiden, maar als de zon ook maar even op is, zal de mistlaag geleidelijk gaan oplossen. Omdat de zon in het najaar en in de winter veel later op komt en veel minder hoog boven de horizon staat dan in de zomermaanden, zal het in het najaar en in de winter ook veel langer duren voor mist is opgelost. Vooral in de maanden november, december en januari kan mist zelfs de gehele dag blijven hangen. In de zomerperiode (april tot augustus) is dat gezien de lange daglichtperiode en de hoge zonnestand niet mogelijk.

Bij advectieve mist geldt dit overigens niet. Zolang warme lucht over een koud oppervlak (koud zeewater, een met sneeuw bedekt veld o.i.d.) strijkt, blijft mist zich vormen en met de heersende wind verplaatsen naar de omliggende gebieden.

Komende maanden
Omdat de zon de komende weken en maanden steeds later opkomt en ook minder hoog komt te staan, neemt de kans op mist verder toe en kan deze mist ook steeds hardnekkiger worden. Uiteraard moet het wel rustig weer zijn onder invloed van een hogedrukgebied. Als er teveel bewolking aanwezig is, of het waait te hard, dan kan de luchtlaag direct aan de grond niet voldoende afkoelen en kan stralingsmist dus niet tot ontwikkeling komen.

Door: Alfred Snoek

Gerelateerde berichten:

• Meer mist dan normaal (29/12/16 11:11)
• Wolken tot op je schoenen (30/11/19 13:26)
• Zeevlam veroorzaakt grote temperatuurverschillen (23/03/19 13:58)
• Vuurwerk, vocht en mist gevangen in dunne luchtlaag (04/02/20 00:00)
• Rustige ochtendspits, mist in het noorden (08/01/10 08:21)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.