Wordt juli kouder dan juni?

Wordt juli kouder dan juni? Dat zou zomaar kunnen. Voor liefhebbers van zon en warmte is dat wellicht geen goed nieuws, maar het ijs wordt minder koud genuttigd dan het wordt opgeschept. Dat zal het volgende verhaal duidelijk maken.

Het blijft niet eeuwig recordwarm…

We schreven het gisteren al, juni is, zij het nipt, de warmste geworden sinds begin 1901 in De Bilt. Zowel juni 1976 als die van dit jaar kwamen op 18,0 graden uit, maar kijken naar twee cijfers achter de komma, dan scoorde de afgelopen maand 18,04 graden en juni 1976 17,98 graden. De eerlijkheid gebiedt wel om te zeggen dat we ook wel hulp nodig hadden van de gecorrigeerde temperaturen van het KNMI, waardoor de maximumtemperaturen van een flink aantal zonnige en warme zomerdagen uit het (verre) verleden, naar beneden zijn bijgesteld. Bijna een eeuw lang stond juni 1917 te boek als de warmste junimaand ooit, met een maandgemiddelde van 18,4 graden, maar na correctie scoort die maand nu nog maar 17,7 graden. Hoe dan ook is het een beetje appels met peren vergelijken, toen de meeste steden nog dorpen waren, snelwegen nog niet bestonden, evenals de Flevopolders. Het IJsselmeer was toen nog de Zuiderzee, kortom het temperatuurbeeld zou in 1917 in ons land sowieso anders zijn dan tegenwoordig, bij een verder exact vergelijkbare weersituatie, zelfs als we een eeuw geleden ook met dezelfde apparatuur en weerhutten zouden hebben gemeten als tegenwoordig (de correctie van het KNMI had vooral daar betrekking op).

Geen zekerheidje dat juli minstens 18,0 graden scoort.

Goed, juni was dus nipt de allerwarmste, sinds 1901 in De Bilt. Het was zo warm dat het niet vanzelfsprekend is dat juli wat dat betreft net zo goed scoort. Stel dat juli ook op 18,0 graden zou uitkomen, dan zien we dat deze maand dan op de 27e plaats komt te staan, als we alle julimaanden sinds 1901, van warm naar koud rangschikken. Met andere woorden, 77% van alle julimaanden hebben een lagere gemiddelde temperatuur dan 18,0 graden opgeleverd!
Wel is het zo dat het klimaat opwarmt en dat geldt ook voor juli. Als we kijken sinds 1990, dan verliepen 15 van de 27 julimaanden, een kleine meerderheid (56%) dus, warmer dan 18,0 graden, waarvan twee maanden nipt (die scoorden 18,1 graden). De overige 12 julimaanden (44%) verliepen koeler.

De meest recente juli die veel koeler verliep, was die uit 2011. In De Bilt kon toen geen enkele zomerse dag worden genoteerd en op de 24e bedroeg de maximumtemperatuur… 13,3 graden! In schriel contrast daarmee staat de ‘schroei-juli’ uit 2006, toen het op de ‘koudste’ dag toch nog 22,7 graden werd en er maar liefst 26 zomerse dagen konden worden genoteerd en 11 tropische. Het was met afstand de warmste julimaand sinds het begin van de metingen uit 1706.
Voor zover we nu kunnen zien, zullen geen van beide scenario’s dit jaar geëvenaard worden. Deze maand is vrij koel begonnen, maar de zomer lijkt zich in de tweede helft van deze week aardig te herstellen. Tegen het einde van de week wordt het in het midden en zuiden van ons land zomers warm en lokaal zal de temperatuur in het zuidoosten dan de 30 graden gaan benaderen. Eerst is het daarbij vrij zonnig, maar wellicht wordt het vanaf donderdagavond, onweersachtig. Grootschalige, actieve buien lijken er echter niet te komen. Wat dat betreft lijken we wederom op een overheersende droogte over te schakelen, iets wat ook duidelijk blijkt uit de neerslagpluim van het KNMI. Wellicht wordt het volgende week koeler en wisselvalliger, maar die ontwikkeling is uiteraard nog tamelijk onzeker, al lijkt de pluim wat dat betreft, duidelijke taal te spreken.

De meeste zomerwarmte al verleden tijd?

Je zou kunnen denken dat de zomer ‘zijn kruit al grotendeels heeft verschoten’. Of dat een opmerking is die hout snijdt, kunnen we wellicht bepalen als we naar het warmtegetal kijken. Het warmtegetal wordt opgebouwd door van alle dagen met een gemiddelde temperatuur van boven 18,0 graden het overschot te nemen, en dat op te tellen. Dus alle dagen van 18,0 graden of kouder scoren niets, maar een dag van bijvoorbeeld 19,0 graden, scoort één punt en een dag van 22,4 graden gemiddeld, scoort 4,4 punten.

Na een zeer warm slot van mei en een recordwarme juni is het logisch dat het zomerseizoen van 2017 tot dusver hoog scoort. Met een warmtegetal van 49,2 staan we tot en met 1 juli, op de 4e plaats. Alleen de zomers van 1976, 1947 en 1992 hadden toen al méér warmte opgeleverd, waarbij 1976 met een warmtegetal van 75,0 punten, ruim op kop gaat. Die zomer had toen begin juli zijn kruit bepaald nog niet verschoten, want het totale warmtegetal kwam uit op 163,8 punten en 75,0 punten is 46% van dat totaal.

Dit jaar niet meegerekend, zijn er zeven zomers geweest die begin juli al minstens 40 warmtepunten hebben gescoord. Daarvan hadden drie zomers nu al méér, en drie zomers nog minder dan de helft van hun totale warmtegetal opgesoupeerd, en in één zomer (1992) was het ongeveer de helft. Kortom, het kan wat dat betreft alle kanten op. De zomer van 2017 kan uitgroeien tot een ware topzomer, maar met de huidige verwachting in het achterhoofd die al tot half juli loopt, is het waarschijnlijker dat de komende tijd iets meer gematigd verloopt. Wat wél zeker is dat de huidige zomer qua gepresteerde warmte, geen modderfiguur meer kan slaan. Sterker nog, met 49,2 punten staan we nu al bij de warmste helft van alle zomers sinds 1901, op een 48e plaats. Hoe de eindbalans werkelijk zal zijn geworden, weten we eind september.

Bronnen: MeteoGroup, KNMI, ECMWF, Mscha.

Gerelateerde berichten:

• Uitzonderlijk warme april (30/04/18 00:00)
• KNMI: Januari koudste in dertien jaar [29 januari 2010] (29/01/10 10:16)
• 2018 het op één na warmste jaar in ruim 300 jaar (21/12/18 18:55)
• Warmste 19 april ooit (19/04/18 12:13)
• KNMI: Zonrecord in zeer zachte maart [31 maart 2014] (31/03/14 08:42)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.