Droog, maar nog niet problematisch

De buien die gisteren vielen, waren een druppel op de gloeiende plaat. Er is de afgelopen periode veel te weinig neerslag gevallen. Dit heeft geleid tot een (zeer) lage grondwaterstand. De komende week (en mogelijk weken) blijft het te droog en komt er via de rivieren ook niet veel bij. Op dit moment zijn er nog geen problemen, maar zijn Rijkswaterstaat en de waterschappen alert. Indien de grondwaterstand en de waterafvoer van de Rijn nog lager wordt, zullen deze instanties maatregelen nemen om de waterhuishouding in ons land op peil te houden.

Vergelijk juni 2016/2017

Vorig jaar juni verliep extreem nat, in het zuidoosten van ons land viel op veel plaatsen meer dan 200 mm. In het Limburgse Ysselstein viel maar liefst 277 mm. Sinds het begin van de metingen in 1906 is er juni nog nooit zoveel neerslag gemeten. Ondanks dat er gisteren lokaal (in het noordwesten) flinke hoeveelheden neerslag zijn gevallen, op sommige plaatsen meer dan 30 mm in 24 uur tijd, is en blijft het veel te droog. De komende week valt er niet of nauwelijks neerslag en loopt het neerslagtekort op. Tot en met gisteren viel er in de Bilt slechts 39 mm. In het noordwesten en westen van het land viel lokaal meer neerslag, op sommige plaatsen 50 mm. In het oosten en zuidwesten van Nederland viel veel minder, op sommige plaatsen nog geen 10 mm tot nu toe.

Zeer lange grondwaterstanden

Verder terugkijkend zien we dat afgelopen herfst, winter en lente ook al vrij droog verliepen (wel waren februari en maart 2017 relatief nat). Vanaf april, tijdens de start van het groeiseizoen nam het neerslagtekort toe. Het doorlopend potentieel neerslagoverschot (het verschil tussen de hoeveelheid gevallen neerslag en de berekende referentiegewasverdamping bedraagt momenteel gemiddeld 120-150 mm. In de provincie Zeeland is het droogst met een tekort van 150-180 mm. De grondwaterstanden zijn gedaald naar zeer lage waarden vergeleken met langjarige gemiddelden, met name op hoge (zandgronden). Hier zijn op diverse locaties onttrekkingsverboden uit oppervlaktewater van kracht.

Afvoer Rijn en Maas beperkt

Niet alleen neerslag die boven ons land valt, maar ook de aanvoer van water via de Rijn en de Maas speelt een rol in de waterhuishouding in ons land. Op dit moment zien we dat de afvoer van water in de Rijn nog ruim boven de 1500 m3/s is en is op dit moment nog ruim voldoende om in de watervraag te voorzien. De komende week wordt er echter in het stroomgebied van de Rijn weinig neerslag verwacht. In Duitsland valt hooguit een paar millimeter. In Zwitserland waar de Rijn ontspringt, kunnen lokale onweersbuien 10 tot 40 mm afleveren, maar meer zit er niet in. De afvoer van de Rijn wordt de komende week (weken) goed in de gaten gehouden. Indien de afvoer van de Rijn de komende periode onder de 1300 m3/s zakt, zijn maarregelen nodig. De afvoer van de Maas is laag, schommelt tussen de 30 en 45 m3/s, maar is op dit monent nog voldoende om in de watervraag te voorzien. De komende week wordt er echter in het stroomgebied van de Maas, in de Belgische Ardennen en in het noordoosten van Frankrijk weinig neerslag verwacht, tussen 0 en 10 mm.

Hogedrukgebieden, droge zomer

Oorzaak dat er de afgelopen tijd te weinig neerslag viel zijn sterke hogedrukgebieden, telkens afkomstig uit de Azoren. Hogedrukgebieden houden neerslagbrengende storingen op afstand. Ook de komende week zien we dat hogedruk boven ons land overheerst. Af en toe trekt een trog of storing met een paar buien, soms met onweer, even over ons land en laat lokaal de regenmeters flink vollopen, maar lang niet overal. De meeste regen is gekoppeld aan de lagedrukgebieden trekt over de Britse eilanden richting Scandinavië waar het nat en koel is. Met een schuin oog kijkend naar de experimentele seizoensverwachtingen voor de komende zomer blijven waarschijnlijk hogedrukgebieden boven onze omgeving een grote rol spelen en zal de droogte tijdens de zomer verder toenemen. Ook de stroomgebieden van Rijn en Maas zullen worden beïnvloed door hogedrukgebieden. Indien er de komende weken weinig of geen neerslag zal vallen in de stroomgebieden zal de afvoer van Rijn verder dalen…

Verzilting

Bij aanhoudende droogte kan verzilting optreden. Zout water vanuit de Noordzee kan door lage waterstanden van rivieren en kanalen het land binnendringen. Op dit moment voldoen de zoutgehalten in de Rijksmeren momenteel overal nog aan de norm. Wel wordt er extra doorgespoeld in het Volkerak-Zoommeer en in het Amsterdam-Rijnkanaal. Ook in de regionale wateren worden nog geen meldingen van hoge zoutgehalten gedaan.

Inspecties droogtegevoelige kades

Door de aanhoudende droogte is het hoogheemraadschap van Delfand begonnen met de inspectie van droogtegevoelige kades. Tot nu toe zijn er geen bijzonderheden geconstateerd. In 2003 brak bij Wilnis de dijk door. Een proces van door uitdroging ontstane gewichtsafname, deformatie en scheuring van de veengrond waaruit de dijk bestaat, leidde uiteindelijk tot het bezwijken van de kade. In de straten van Wilnis kwam een halve meter water te staan. 1500 bewoners van Wilnis moesten worden geëvacueerd. Sindsdien zijn waterschappen niet alleen bij hoog, maar ook bij extreem laag water en lage grondwatertanden alert en controleren regelmatig de dijken en de kades.

Bronnen: MeteoGroup, KNMI, Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW), onderdeel van het Watermanagementcentrum Nederland, Rijkswaterstaat.

Gerelateerde berichten:

• Heel veel water (16/12/17 12:28)
• Aanhoudende voorjaarsdroogte ondanks paasbuien (13/04/17 11:52)
• Recordnatte juni in het zuidoosten (14/07/16 00:00)
• Komt er deze week nog meer regen? (25/06/17 13:34)
• Regen voor de Rijn (01/12/18 12:32)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.