Vrijwillig laten invriezen

Soms lees je een artikel dat je het liefst in zijn geheel, al dan niet vertaald, met zoveel mogelijk mensen zou willen delen. In deze tijd met de kracht van social media is dat een stuk gemakkelijker dan enkele decennia geleden. Toch bereik je natuurlijk maar een zeer beperkt deel van de mensen. Bovendien bereik je een zeer selectief publiek. Als het gaat om een artikel over klimaatverandering en de smeltende Noordpool, zal de doorgewinterde ontkenner van enig klimaatprobleem zijn schouders ophalen en gewoon doorgaan met ‘business as usual’. Daarom is de psychologie achter het brengen van nieuws en het mogelijk beïnvloeden van het publiek zo interessant en belangrijk.

What’s in it for me

In zijn algemeenheid kunnen we wel stellen, dat grafieken van een smeltende Noordpool weinig tot geen meetbare gedragsverandering zullen opleveren. De principes van ‘what’s in it for me’ zijn belangrijke ankerpunten in ieder succesvolle vorm van sales en marketing, en ook voor het bewerken van gedragsverandering. Als het gaat om het tegengaan van Global Warming (primair veroorzaakt door de uitstoot van het verstoken van fossiele brandstoffen als kolen, olie en gas) is het dus zaak, om de voordelen te belichten die zeer concreet en krachtig samenhangen met de transitie naar een fossielarme- of fossielvrije samenleving en economie.

Parijs akkoorden

Wat dat betreft is het verbijsterend en verbazingwekkend om te zien, dat de Amerikaanse president zich wil terugtrekken uit het gesloten klimaatverdrag in Parijs. Een transitie naar een economie die vooral draait op duurzame energiebronnen als zonne- en windenergie kan Amerika honderdduizenden extra banen opleveren. Veel meer dan ooit haalbaar is via de winning van kolen uit te heropenen kolenmijnen. Het is dan ook niet vreemd dat zowel in de maatschappij, als in de wetenschap als ook in de politiek de weerstand tegen dit besluit met de dag toeneemt. Zelfs Rusland wil zich niet terugtrekken uit Parijs. Rusland wordt gezien als het land dat veruit de grootste ‘winst’ kan behalen uit een warmere wereld met een smeltende Noordpool. Hoe sneller het ijs verdwijnt, des te gunstiger dat is voor Rusland.

Militair vertoon

Rusland voert inmiddels zijn activiteiten in het Noordpoolgebied snel op. Niet alleen op het gebied van scheepvaart, onderzoekstations en natuurlijk het toenemend exploiteren van het gebied voor de winning van olie en gas. Volgens recente schattingen zou bijna een kwart van de op aarde nog beschikbare hoeveelheid fossiele brandstoffen zich ten noorden van Poolcirkel bevinden. Ook militaire activiteiten worden steeds opvallender. Twee jaar geleden deed het land een gigantische militaire oefening met 45.000 troepen, 41 oorlogsschepen, 15 onderzeeërs en 110 vliegtuigen. Saillant detail: de NAVO werd niet op de hoogte gebracht van deze grootste Arctische militaire oefening ooit. Er wordt gevreesd, dat Rusland een ‘ice curtain’ (een ijsgordijn in plaats van een ijzeren gordijn) aan het ontwikkelen is om als het ware de heerschappij in het Poolgebied te waarborgen. Noorwegen is overigens ook al actief in het Poolgebied en voert zijn ‘olieboor-activiteiten’ in de Barentszzee op. Vanzelfsprekend maken ook Denemarken, Canada en Amerika aanspraken op gedeelten van het Noordpoolgebied. Dus dat kan daar nog gezellig worden…

IJsberen op de weg

Terug naar de wetenschappers op het ijs. Zij voeren in de nazomer van 2014 naar de Arctische wateren van de Noordpool en gooiden de ankers van hun onderzoeksschip Lance, uit. Niet voor even, maar voor langere tijd. Namelijk met als doel om zich vervolgens te laten invriezen. Toen het ijs zich sloot om het schip, kom men beginnen met het opzetten van een breed assortiment meetapparatuur om gedurende de winter en in de erop volgende lente waardevolle metingen te verrichten. Een onvoorstelbaar avontuur dat bovendien niet zonder gevaar is. Bijvoorbeeld vanwege ijsberen, maar ook vanwege het onvoorspelbare gedrag van het soms toch verrassend dunne en fragiele Poolijs.

Leven onder het ijs

Ze hebben niet alleen op het ijs gemeten, maar ook eronder. Met behulp van een mini-onderzeeër werd onder meer het leven onder het ijs in kaart gebracht. Wat de wetenschappers concluderen, is dat het microscopisch kleine leven als fytoplankton en algen snel reageert op de veranderingen in de Poolzeeën. Het ijs is tegenwoordig op veel plekken meters dunner dan 30 jaar geleden. Daardoor komt er na de winter sneller licht in het water onder het ijs. Dat heeft gevolgen voor dat microscopisch kleine leven, en dus ook voor het hele ecosysteem in de Arctische wateren. Het komt veel eerder tot bloei, en er verschijnen ook nieuwe soorten die men vooral kende uit minder koude wateren. Voor veel meer details over dit onderzoek verwijs ik naar dit prachtig artikel.

Met man en macht

Toen het team van 35 man (waarschijnlijk waren het vooral mannen) wilde opbreken, werd het ineens nog even behoorlijk spannend. Vrij plotseling begon het ijs rondom de Lance op 19 juni te breken. Het is bekend dat het ijs vooral in juni tegenwoordig verrassend snel kan smelten. Sneller dan in het recente verleden gebruikelijk was. Dat heeft te maken met de verzwakte conditie van het ijs tegenwoordig. Het is veel dunner, en dus veel kwetsbaarder voor bijvoorbeeld oceaanstromingen en golven die vanaf de omringende oceaan de gebruikelijke zomeraanval op het ijs ondernemen. Met man en macht moest men alle kostbare apparatuur tijdig van het scheurende ijs krijgen. Dat lukte allemaal net en aan het eind van de dag voer het schip langzaam met het gescheurde ijs mee in zuidwestelijke richting. Een dag later bereikte men de haven van Svalbard, Spitsbergen.

Gerelateerde berichten:

• André Rieu wil musiceren met Inuit en Lappen (27/08/09 17:23)
• Nieuwe klimaatblunder: VN liegen over smeltende gletsjers (17/01/10 12:18)
• Smeltende permafrost draagt bij aan opwarming (30/08/17 00:00)
• Wetenschap kan flink verlies aan ozon boven Noordpool nu verklaren (12/03/13 21:10)
• Vries verdedigt klapveebeloning: `Media Park afgelegen’ (24/05/18 09:37)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.