Matthew op oorlogspad

Het werd al gevreesd. Het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan en in het Caribisch gebied zou dit jaar vrij stevig kunnen uitpakken. Deze overwegingen hadden te maken met het verdwijnen van het tropische verschijnsel El Nino. Tijdens een El Nino is de kans op orkanen op de Atlantische Oceaan en in de Cariben relatief klein. Maar nu El Nino is geweken, en het oceaanwater goed op temperatuur is, kunnen orkanen wel degelijk ernstig huishouden.

El Nino verdwenen

Het onderdrukkende effect van El Nino op orkanen heeft te maken met de straalstroom, die tijdens een El Nino periode relatief zuidelijk ligt en soms zelfs reikt tot aan de Golf van Mexico. Orkanen gedijen goed als er op grote hoogte weinig wind en met name weinig windschering (verschillen in windsterkte en windrichting met toenemende hoogte) is.

Alex was een nakomertje

Tot dusver viel het allemaal nog wel mee. De 12 voorgangers van Matthew waren in het algemeen niet erg actief, een paar uitzonderingen daar gelaten, en zwierven bovendien vaak in relatief onbewoonde gebieden rond. Alex was de eerste orkaan van 2016, maar eigenlijk hoorde deze opmerkelijke cycloon nog bij het seizoen van 2015. Een soort nakomertje. Alex eindigde in de buurt van de Azoren. Nummer 5 van dit jaar was Earl, de eerste orkaan van dit seizoen, en ging bij Belize aan land. Vooral in buurland Mexico vielen slachtoffers door overstromingen en modderstromen.

Gaston en Hermine

De sterkste orkaan tot dusver was Gaston. Die bereikte Categorie 3 maar verbleef op het midden van de Atlantische Oceaan. Direct daarna ontstond de orkaan Hermine net ten noordwesten van Cuba. In de Golf van Mexico maakte Hermine een scherpe bocht waarna ze als orkaan in de ‘panhandle’ van Florida als orkaan aan land kwam. Het was de eerste orkaan sinds 2005 die ergens aan Florida aan land kwam. De gevolgen van Hermine vielen in feite mee. Materiele schade werd geschat op 400 miljoen dollar. Minder dan de schadelast na het noodweer op 23 juni in Brabant, met de enorme hagel die daar toen een spoor van verwoesting achterliet.

Zeer gevaarlijk

Maar nu is daar dan de zeer sterke orkaan Matthew. Die heeft afgelopen zaterdag zelfs korte tijd de status van categorie 5 gehaald. De sterkste klasse op de Saphyr-Simpson schaal. Gisteren werden er indrukwekkende beelden gemaakt vanuit het internationale ruimtestation. Vanochtend was Matthew nog altijd een zeer gevaarlijke orkaan, categorie 4, met gemiddelde windsnelheden van 230 km/uur rondom het oog van de wervelstorm. De koers die Matthew kiest pakt erg ongelukkig uit voor met name Haïti, een deel van Jamaica, het oosten van Cuba, en uiteindelijk ook de Bahama’s.

Rampzalige overstromingen en modderstromen verwacht

Gisteren al werden op Haïti de eerste overstromingen gemeld. En vielen ook de eerste slachtoffers te betreuren. En dat terwijl de orkaan pas vanochtend de westpunt van Haïti daadwerkelijk bereikt. Het is er nu, op moment van schrijven, nog nacht. Pas als het licht wordt zal een eerste indruk van de impact van Matthew zichtbaar beginnen te worden. Maar het zal nog dagen duren voor de werkelijke gevolgen enigszins duidelijk zullen zijn. De gevolgen zullen groot zijn. Heel groot. Er kan 300 tot 500 millimeter regen vallen. Het grootste gevaar voor Haïti zijn ernstige overstromingen en modderstromen. Daar schreven we afgelopen zondag ook al over. Het land heeft, vooral vanwege armoede, bijna al zijn bossen verbruikt. Die bossen boden bescherming, vooral omdat ze erosie (overstromingen en modderstromen) beperken.

Who is next

Na Haïti en de oostpunt van Cuba krijgen de Bahama’s de volle laag. Omdat Matthew tijdens de passage van west-Haïti met zijn circulatie voor een groot deel boven het warme zeewater blijft (tot 30 graden aan toe), zal de storm niet veel kracht verliezen. En naar verwachting als een orkaan van categorie 3 in de loop van woensdag over de Bahama’s razen. Ook daar is men begonnen met voorzorgsmaatregelen en evacuaties. Na de Bahama’s is Matthew nog niet klaar met zijn verwoestende werk.

Oostkust Amerika

Het lijkt er steeds meer op dat de oostkust van Amerika ook met de orkaan te maken zal krijgen. De laatste berekeningen wijzen op een westelijkere gelegen route na de passage van de Bahama’s. In de loop van vrijdag krijgt de oostkust van Florida mogelijk te maken met de orkaan. Het is vrij waarschijnlijk dat Matthew ook dan nog tenminste de status van orkaan heeft, omdat ook na de passage van de Bahama’s de omstandigheden voor Matthew (warm zeewater, en relatief weinig windschering op grote hoogte in de atmosfeer) gunstig blijven. De onzekerheid in de route van de orkaan wordt vanaf komend weekend groot. Maar berekeningen van het ECMWF tonen begin volgende week nog steeds een krachtig systeem op de weerkaarten, ten zuiden van New Foundland. In feite ook dan nog relatief dichtbij de Amerikaanse oostkust.

Gerelateerde berichten:

• Rustigste orkaanseizoen in jaren (14/10/09 17:11)
• Het rustigste orkaanseizoen ooit (27/11/13 09:36)
• Dit jaar mogelijk weer veel orkanen (29/05/18 00:00)
• 2017 waarschijnlijk jaar met veel orkanen (02/06/17 00:00)
• Bertha brengt spanning in weerkaarten (04/08/14 14:23)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.