Hittegolf niet overal heet

We moesten er even op wachten, maar de zomer is nu dan toch in alle hevigheid ‘losgebarsten’. Bij volop zonneschijn komen de temperaturen voor het eerst deze maand op veel plekken uit op tropische waarden van dertig graden en meer. In Nederland zijn de meesten het er wel mee eens dat dit soort kwikstanden als heet worden ervaren. Daardoor wordt in ons kikkerlandje al snel gespeculeerd over een mogelijke hittegolf, waarbij de officiële definitie heel strikt wordt genomen voor het wel dan wel niet optreden hiervan. In het buitenland kijkt men soms heel anders naar hitte en zijn de definities logischerwijs lang niet overal hetzelfde als hier.

Halverwege de maand juli kwam de zomer even goed op stoom. Zo werd het op meerdere plaatsen op 20 juli circa 35 graden (Eindhoven was het warmst met toen 35,2°C). Bovendien werd in die periode zeer plaatselijk een officiële hittegolf geregistreerd, onder andere in het Limburgse Ell. Landelijk gezien lukte dat destijds niet, maar wanneer spreken we daar eigenlijk van?

Landelijke hittegolf: de definitie
Het KNMI in De Bilt heeft ooit bepaald dat in Nederland sprake is van een officiële hittegolf als de maximumtemperatuur gedurende een reeks van vijf dagen 25,0°C of hoger bereikt, waarvan drie dagen 30,0°C of hoger. Hierbij wordt het centraal gelegen De Bilt als landelijke referentie genomen, aangezien daar het KNMI-hoofdstation is gevestigd. Dat betekent dat als in heel Nederland is voldaan aan deze temperaturen behalve in De Bilt, strikt genomen geen sprake is van een landelijke hittegolf. Wel wordt dan vaak gesproken van een regionale hittegolf. Het spreekt voor zich dat een plek dichtbij zee minder vaak aan de definitie voldoet, dan een plaats ver landinwaarts. Daarnaast is het ook zo dat bij een ‘landelijke’ hittegolf, het in de kustgebieden vaak een stuk koeler is.

Hitte overal anders gedefinieerd
Dat hitte een vaag begrip is blijkt wel als je kijkt naar de officiële hittegolfdefinities in andere landen op onze aardbol. Dit wordt voor een belangrijk deel bepaald door de landelijke ligging ten opzichte van de evenaar en het daarmee samenhangende klimaat. In het noordelijk gelegen Zweden spreekt men al van een hittegolf als het vijf dagen op rij 25,0 graden of meer wordt.

Onze zuiderburen hanteren dezelfde definitie als de onze, waarbij dan wel Ukkel als referentiestation wordt genomen. In het vaak hete Spanje is men wat meer gewend wat warmte betreft. Als gevolg hiervan ligt de grens voor een officiële hittegolf daardoor een stukje hoger dan bij ons. De minimumeis is daar een periode van minimaal drie opeenvolgende dagen met op tien procent van de stations een maximumtemperatuur die hoger is dan de gemiddeld 5%-hoogste maximumtemperaturen gemeten in de maanden juli en augustus over een periode van 30 jaar. In de praktijk betekent dit dat de middagtemperaturen in Spanje tot ver boven de dertig graden moeten uitstijgen om deze ietwat ingewikkelde definitie te halen.

In nog warmere landen in bijvoorbeeld het Midden-Oosten of Afrika zijn de definities nog wat extremer en vaak ook afwezig. Zuid-Afrikanen hebben het over een hittegolf als gedurende drie dagen de maximumtemperatuur in Kaapstad vijf graden of meer boven de gemiddelde maximumtemperatuur in de warmste maand stijgt. Dit houdt in dat het daar drie dagen op rij 31,5°C moet worden om aan de definitie te voldoen.

Wordt het een hittegolf?
De vraag die velen bezighoudt is of het de komende dagen daadwerkelijk tot een officieel landelijke hittegolf komt. De laatste keer dat dit lukte was vorig jaar zomer, in de periode van 30 juni tot en met 5 juli. Gisteren noteerde De Bilt al de eerste zomerse dag met 26,9°C. De crux zit hem voornamelijk in het halen van minimaal driemaal 30,0°C. Vandaag en morgen lijkt dat wel te gaan lukken, maar van vrijdag tot en met zondag wordt de warmte enigszins getemperd en verwachten wij vooralsnog maximumtemperaturen in De Bilt tussen 27 en 29 graden. Het moet dus allemaal net goed vallen wil het kwik in die dagen daar toch dertig graden halen. Het blijft daar dus spannend.

In de oostelijker delen van ons land is een officiële hittegolf een stuk waarschijnlijker, aangezien de temperaturen daar in de middag ook van vrijdag tot en met zondag op meerdere plaatsen (ruim) graden overschrijdt.

Hoewel de temperaturen in De Bilt wellicht nipt niet voldoen aan de gekozen definitie van een landelijke hittegolf, kunnen we zonder meer stellen dat ons land een hete periode beleefd.

Bron: MeteoGroup
Foto voorpagina: Helga Kobben.

Gerelateerde berichten:

• Toch nog een regionale hittegolf dit jaar (27/08/16 11:00)
• Nog nooit zo laat een officiële hittegolf (27/08/19 14:56)
• Zeer lokale hittegolf... (19/07/16 18:36)
• Regionale hittegolf bijzonder laat (24/08/19 15:36)
• Absolute temperatuurrecords door Sahara hitte (02/08/19 09:00)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.