2016 op koers voor goud

Op het Zuidelijk Halfrond is het nu winter. Of in ieder geval staat de zon er lager boven de horizon dan tijdens ‘onze’ astronomische winter. Pas als je echt ver naar het zuiden gaat, kom je de winter tegen. In Nieuw Zeeland sneeuwt het in deze tijd van het jaar soms. Zeker in het hooggebergte. En op de Zuidpool vriest het op veel plaatsen meer dan 50 graden. Hoezo warmste maand. Toch is juli wereldwijd veel warmer dan bijvoorbeeld december of januari.

Rio de Janeiro

Ook in Rio de Janeiro is het astronomisch gezien winter. Maar als we naar de Olympische Spelen kijken, geeft dat toch meer een zomers beeld. Niet verwonderlijk. De Braziliaanse stad ligt op circa 22 graden Zuiderbreedte. Te vergelijken met bijvoorbeeld het zuiden van Egypte. Of Cuba. Die plekken liggen zo rond de 22 graden Noorderbreedte. Ofwel, in Rio is het nooit echt winter. En ook het op de berg gelegen Christusbeeld zal waarschijnlijk nooit bedekt zijn geweest met een laagje sneeuw in de winter. Al met kunnen we gewoon spreken van Olympische Zomerspelen, ook al vinden ze plaats in ‘hartje winter’.

4 graden verschil

Het opmerkelijk is dus, dat ‘onze’ zomer ook wereldwijd de warmste periode van het jaar is. Al is het op de Zuidpool nu nog zo koud. In Juli is de wereld gemiddeld bijna 4 graden warmer dan in december of januari. Dat heeft te maken met het feit, dat het Noordelijk Halfrond uit veel meer land bestaat dan het zuidelijk halfrond. Land warmt in de zomerperiode sterk op. Voor grote wateroppervlakken geldt dat beduidend minder. Om een voorbeeld te noemen. Tot in het noorden van Siberië, Alaska of Canada kan het ’s zomers met gemak meer dan 25 en soms meer dan 30 graden worden. Op het Zuidelijk Halfrond komen we boven de onmetelijke oceanen, op bijvoorbeeld 50 of 60 graden Zuiderbreedte, dergelijke temperaturen in bijvoorbeeld december of januari bij lange na niet tegen. Op Nieuw Zeeland is het overigens wel eens ruim 40 graden geweest. Maar dat ligt op zo’n 40 a 45 graden Zuiderbreedte.

Alweer een wereldrecord

Juli dit jaar was warmer dan ooit gemeten. Het oude record werd, volgens de gegevens van NASA, verbeterd met 0,2 graden. Het zou daarmee de tiende recordwarme maand op rij. Volgens de NOAA, die de juli-cijfers nog niet heeft gepubliceerd, meten we op aarde vanaf mei vorig jaar onafgebroken recordwarme maanden. Als juli zich bij z’n voorgangers voegt, zou het volgens die cijfers zelfs de vijftiende wereldwijde recordwarme maand op rij kunnen zijn. Klimaatdeskundigen achten de kans extreem groot (99%) dat 2016 de kersverse jaarrecords van 2014 en 2015 verbetert. Met de recordwarme juli kunnen we overigens ook concluderen, dat de voorbije maand sowieso de warmste maand was ooit gemeten op aarde.

Prehistorie

Wereldwijde betrouwbare metingen dateren vanaf het jaar 1850. In de (pre)historie van de aarde (miljoenen jaren geleden) zijn overigens wel warmere perioden geweest waarbij de huidige cijfers zouden verbleken. Een recentere periode met wereldwijde duidelijk hogere temperaturen dateert van de periode die wel bekend staat als het Eemian. Toen, rond 125.000 jaar geleden, was het wereldwijd warmer dan nu. De schommelingen worden in verband gebracht met cyclisch terugkerende variaties in manier waarop de aarde rond de zon draait. Ook wel Milankovitch cycli genoemd.

Van El Nino naar La Nina

De huidige lange reeks recordwarme maanden wordt gekoppeld aan de recente sterke El Nino periode. Tijdens een El Nino wordt veel opgebouwde warmte vanuit de Stille Oceaan teruggegeven aan de atmosfeer. En dat leidt wereldwijd tot hogere temperaturen. Maar ook zonder El Nino zien we wereldwijd warmterecord op warmterecord. De opwarming van de wereld voltrekt zich snel. De oorzaak heeft niets te maken met een veranderende aardbaan maar alles te maken met de gigantische wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. De vraag is of we nu van El Nino overstappen op een La Nina periode. Tijdens een sterke La Nina wordt er juist minder warmte vanaf de tropische oceanen teruggegeven aan de atmosfeer. Dat vertaalt zich doorgaans in een iets lagere mondiale temperatuur.

2016 voor goud

Of het jaar 2016 inderdaad weer een recordwarm jaar wordt, is gezien het opgebouwde warmteoverschot over de eerste 7 maanden, zo goed als zeker. Alleen als La Nina snel en sterk door ontwikkelt wordt het heel misschien toch nog spannend. Volgens de laatste berekeningen lijkt La Nina echter niet al te overtuigend van start te gaan. Als het überhaupt al komt tot een echte La Nina. Dus we kunnen met grote stelligheid beweren, dat we op weg zijn naar het derde recordwarme jaar op rij. Iets dat misschien voor het laatst ruim 100.000 jaar geleden is opgetreden. In de beginfase van het Eemian. Al kunnen we dat nooit meer reconstrueren.

Gerelateerde berichten:

• De winter die toch begon (28/02/18 00:00)
• KNMI: Winter koudste in veertien jaar [26 februari 2010] (26/02/10 10:41)
• Meer energie in zomer: Noordpoolwinter warmer (02/12/16 00:00)
• Zo'n zachte winter wordt heel gewoon (25/02/20 08:00)
• KNMI: Vijfde zeer zachte maand op rij [30 april 2014] (30/04/14 09:22)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.