Zijn voorwaarden ook algemeen als ze in het contract zelf staan?

Een lezer vroeg me:

Een paar jaar terug tekende ik een contract voor onderhoud van mijn cv-ketel. Ik wil dit nu opzeggen via de Wet Van Dam, maar het bedrijf zegt dat die niet geldt omdat hun regels over duur en opzegging (steeds per twee jaar) in het contract zelf staan. Daarom zijn het geen algemene voorwaarden. Klopt dat?

Eh nee, dat klopt niet.

De wet noemt een bepaling uit een contract een algemene voorwaarde als deze bestemd is om in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen (art. 6:231 BW). Het gaat er dus om dat dezelfde bepaling bij meerdere klanten wordt gebruikt. De enige uitzondering is het `kernbeding’, oftewel iets dat de essentie van een contract betreft, bijvoorbeeld de dienst die wordt geleverd of de prijs die daar tegenover staat. Nergens in de wet staat dat zo’n bepaling in een document moet staan dat “Algemene voorwaarden” heet.

Wanneer een ondernemer werkt met standaardcontracten, zal de inhoud daarvan in principe dus als algemene voorwaarden worden aangemerkt, behalve de kernbedingen (zie bijvoorbeeld dit arrest en dit arrest). Standaardcontracten zijn immers contracten die standaardbepalingen bevatten, oftewel bepalingen die bij meerdere klanten in gelijke vorm worden gebruikt. Daarmee voldoen ze keurig aan de definitie van algemene voorwaarden uit de wet. Een standaardcontract is (zijn? Ruud, help) dus algemene voorwaarden.

De gedachte hierachter is dat men tegenwicht wil bieden aan standaardclausules die bedrijven hanteren waarover eigenlijk niet te onderhandelen is (Wessels/Jongeneel/Hendrikse, Algemene voorwaarden, Kluwer 2010, p. 7). Het zou juist raar zijn als men standaardclausules buiten de regels van algemene voorwaarden kan houden enkel door ze op een andere plek in een contract op te nemen.

Het doet wél raar aan als het contract de uitkomst is van een onderhandeling. Op zich verliest een beding zijn status als algemene voorwaarde als het begon als standaardbeding maar door onderhandeling is gewijzigd. Het is dan immers specifiek geworden. Maar hier zit wel een rare juridische kronkel: als je over een beding onderhandelt maar uiteindelijk het laat zoals het is (de ander noemt het een breekpunt, of je trekt je voorstel in omdat je elders meer wist te halen), dan is het beding gewoon nog steeds een algemene voorwaarde. Wessels/Jongeneel/Hendrikse, p.105:

Indien een beding wordt gewijzigd verliest het daardoor haar karakter van algemene voorwaarde.. Indien een beding ondanks de onderhandelingen ongewijzigd blijft, heeft dit geen consequenties. Het beding blijft een algemene voorwaarde (…).

Het is dus niet zo dat een beding in een ondertekend contract altijd een individueel beding is – het moet door onderhandeling tot stand zijn gekomen.

De duur van dit contract is standaard, het bedrijf hanteert die clausule naar meerdere partijen toe. De duur van een contract is geen `kernbeding’, het is niet essentieel. De bepalingen over duur en opzegging zijn ook niet in een onderhandeling aangepast. Derhalve is er maar één conclusie mogelijk en dat is dat hier sprake is van een algemene voorwaarde. En die is in strijd met de Wet Van Dam, omdat het gaat om een stilzwijgende verlenging van meer dan een maand. De consument kan dit dus van tafel vegen en is daarmee van het contract af.

Arnoud

Afkomstig van de blog Internetrecht door Arnoud Engelfriet. Koop mijn boek!

Gerelateerde berichten:

• Zijn voorwaarden ook algemene als ze in het contract zelf staan? (29/04/15 08:09)
• Zeven misverstanden over algemene voorwaarden (12/01/17 08:11)
• Wanneer is een algemene voorwaarde ongeldig? (13/07/12 08:20)
• Mag KPN abonnees wel extra kosten voor mobiele datadiensten opleggen? (27/04/11 08:11)
• Moet een bedrijf zijn adres in zijn algemene voorwaarden zetten? (06/01/11 08:13)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.