Europese Hof: overheid mag vingerafdruk in paspoort verplichten

De overheid mag burgers verplichten hun vingerafdruk af te geven bij het aanvragen van een identiteitskaart, las ik bij Tweakers. Een Duitse burger had bezwaar gemaakt tegen deze eis, en de Duitse rechter vroeg daarop aan het Europese Hof hoe dat nu eigenlijk zit met vingerafdrukken binnen het Europese privacyrecht. Het Hof bepaalt nu dat dit in principe mag, mits uitsluitend voor het doel van paspoortcontroles.

In Nederlandse paspoorten zitten sinds een tijd vingerafdrukken in een chip (en nee, die mag je niet frituren). De vingerafdrukken staan ook alléén in die chip. Het onzalige plan om ze allemaal centraal op te slaan is gelukkig niet doorgegaan. En wie wil reizen zonder vingerafdruk, kan dat met het identiteitsbewijs maar is dan wel beperkt in het aantal landen.

Het opslaan van vingerafdrukken valt onder de Wet bescherming persoonsgegevens, en dat is Europese regelgeving. Het Hof van Justitie heeft daarover het laatste woord. Wanneer nationale rechters niet zeker weten hoe het zit met Europese regelgeving, kunnen ze “prejudiciële vragen” stellen aan dit Hof. De uitleg is dan bindend voor die rechter maar uiteindelijk ook voor alle andere Europese rechters. (Dit Hof is dus alleen een vraagbaak en geen hoger beroep boven bv. de Hoge Raad.)

In deze uitspraak (C-291/12) ging het niet om zomaar een uitleg maar om de vraag of de Europese Verordening over vingerafdrukken überhaupt wel rechtsgeldig was. Mág de EU wel bepalen dat de privacy van alle burgers geschonden moet worden door vingerafdrukken in het paspoort?

Ja dat mag, zegt het Hof, mits onder strenge voorwaarden: er moet een legitiem doel zijn en de maatregel moet passen bij dat doel en zo beperkt mogelijk zijn. Het legitieme doel wordt hier gevonden in het verifiëren van de echtheid van paspoorten, en indirect daarmee samenhangend het tegenhouden van illegale bezoekers van een land. Dat de maatregel niet 100% perfect werkt, is geen argument: zolang het `aanzienlijk’ beter werkt dan de oude methode, is het in principe legitiem.

Maar gaat het niet te ver? Is het middel wel proportioneel, is er geen andere minder ernstige oplossing voor dit probleem? Volgens het Hof is er geen reëel alternatief: een irisscan is complexer en duurder, en iets anders wist geen van de partijen te verzinnen.

Wel stelt het Hof de harde grens dat de vingerafdruk alléén in de chip mag zitten (dus niet ook nog ergens centraal) en alléén mag worden gebruikt om na te verifiëren of de houder van het paspoort werkelijk de persoon is die daarin vermeld staat (overweging 56). Een identiteitscontrole uitvoeren en dan meteen even de vingerafdruk matchen met de Nationale Opsporingslijst (onze FBI Most Wanted) is dus niet toegestaan.

Bij Webwereld wijzen ze er nog op dat nu onze aankomende Paspoortwet stuk is: artikel 4b daarvan voorziet in de oprichting van een centrale reisdocumentenadministratie met vingerafdrukregister. Dat register is dus nu in strijd met de Europese wetgeving. De vraag is dus: herkent de minister zich niet in deze uitspraak of gaan we een stukje window dressing toevoegen om ons centrale register toch legaal te krijgen?

Arnoud

Kent u onze boekenserie Deskundig en praktisch juridisch advies al? Webwinkels, hosting, software, security en meer!

Gerelateerde berichten:

• Voortaan vingerafdrukken in paspoorten (21/09/09 06:17)
• VS kan hand leggen op vingerafdrukken Nederlandse burgers (07/06/12 16:18)
• Raad van State stelt vragen aan Hof van Justitie over opslag vingerafdrukken (28/09/12 00:00)
• Opslag van vingerafdruk van de baan (28/04/11 09:36)
• Vingerafdruk verraadt zelfs eetpatroon (08/08/11 15:00)

Reacties:

Er zijn nog geen reacties op dit bericht.